کاغذ صافی و فیلترها

 کاغذهای صافی جهت جداسازی فازهای جامد از مایع و در برخی از موارد جداسازی فاز جامد از گاز کاربرد دارند. به طور عمده دو نوع کاغذ برای بررسی تحلیلی مورد استفاده قرار می گیرند.

• کاغذهای بدون خاکستر (ASHLESS) که برای آزمایشات کمی مورد استفاده قرار می گیرند و میزان خاکستر باقیمانده 008/0% می باشد.
• کاغذهای معمولی که برای آزمایشات کیفی مورد استفاده قرار میگیرند و میزان خاکستر باقیمانده حدود 06/0% می باشد.

کاغذهای صافی در انواع مختلفی از لحاظ قطر منافذ و سرعت عبور طبقه بندی شده اند.

فیلترهای Ashless (بدون خاکستر)

براي صاف كردن محلولها از کاغذ صافی استفاده مي‌كنند . کاغذ صافی بدون خاكستر را از اليافي كه با اسيد كلريدريك و اسيد فلوئوريدريك شستشو داده شده و با آمونياك‌ خنثي شده مي‌سازند. كاغذ صافی بايد داراي چنان بافتی باشد كه كوچكترين ذرات رسوب را از خود عبور ندهد و در عين حال محلول را سريعا صاف‌ كند.

سه ‌نوع كاغذ صافي معمول ‌است :

1-  بافت ريز: اين كاغذ صافی براي صاف كردن رسوبهای خيلی ريز استفاده مي‌كنند .واتمن 42 و 44  نمونه اي‌ از اين نوع كاغذ صافي مي باشد.

2-  بافت متوسط: اين كاغذ صافی براي صاف كردن رسوبهای حاوی دانه‌های متوسط استفاده مي‌شود . واتمن 40  نمونه اي از اين نوع كاغذ صافی مي باشد .

3-  بافت درشت :اين كاغذ صافی جهت صاف كردن رسوب های دانه‌ درشت‌ و رسوبهای ژلاتينی مورد استفاده ‌قرار مي‌گيرد. واتمن 41 نمونه ای از اين كاغذ صافی مي باشد .

صافی های غشایی (ممبران)
ممبران فیلترها از انواع متفاوت و ترکیبات خاص ساخته شده اند، که هر یک با توجه به نوع و ماهیت محلول مورد آزمایش به شرح زیر مورد استفاده قرار می گیرند.

سلولز مخلوط با استر(MCE)
استریل و غیر استریل- گرید دار و ساده
موارد کاربرد : فیلتراسیون استریل و دقیق محلول های آبی بررسی مواد هیدرولیک، بررسی و شمارش ذرات باکتری ها بررسی میکروبیولوژی محصولات لبنی
قطر منافذ :0.2 um, 0.45um, 0.65um, 0.8um, 1.2um, 3um, 5um, 8um

استات سلولز (CA)
موارد کاربرد : مناسب برای حلالهای آبی، بررسی تراکم باکتری ها و ویروس های بزرگ، اندازه گیری ذرات باقیمانده و بررسی آب، تصفیه مایعات بیولوژیک، پروتئین و آنزیم
قطر منافذ :0.2 um, 0.45um

نایلون (NYL)
موارد کاربرد : مناسب برای حلالهای آلی، آبی و الکلی با مقاومت بالا، جداسازی لژیونلا – باکتری ها و حذف ذرات (قند خون، کلسترول، سرم، مواد مخدر )
قطر منافذ :0.2 um, 0.45um

پلی تترا فلئورو اتیلن (PTFE)
موارد کاربرد : این فیلترها آبگریز بوده و به علت مقاومت بالا نسبت به اسیدها و بازها برای استفاده درگستره pH 1-14 مناسب می باشد. همچنین در تصفیه دقیق و استریل هوا و بخار، نمونه گیریهای آئروسول نیز استفاده می شوند.
قطر منافذ :0.2 um, 0.45um

پلی کربنات (PC)
موارد کاربرد : تجزیه و تحلیل زیست محیطی آب و هوا- سلولهای بیولوژیکی انگل شناسی و …
قطر منافذ :0.2 um, 0.45um

پلی اتر سولفون (PES)
موارد کاربرد : این نوع فیلترها به علت نداشتن چسبندگی پروتئین و سرعت عبور بالایی که دارند جهت حذف ذرات در تصفیه های عمومی به کار می روند.
قطر منافذ :0.2 um, 0.45um

فیلترهای سرسرنگی
به منظور فیلتراسیون سریع و آسان و یا در مواردی که میزان نمونه بسیار اندک باشد فیلترهای سرسرنگی گزینه مناسبی می باشد. این فیلترها در سه سایز 33 میلیمتر، 25 میلیمتر، 13 میلیمتر با قطر منافذ و جنس ممبران های متنوع به شرح  زیر قابل دسترسی می باشد :
MCE, PTFE, PES, PP, NYL, PVDF, CA (pore size: 0.2um, 0.45um)
GF (قطر منافذ 1-2um)

کاغذ صافی ‏های پشم شیشه ای
این دسته از کاغذها از الیاف شیشه ای و یا کوارتزی ساخته شده اند. این کاغذها، با توجه به جنس فیلتر و نوع بافت آن، دارای مقاومت حرارتی بالایی هستند و در مواردی که سرعت عبور مواد زیاد هستند و در مواردی که سرعت عبور مواد زیاد باشد قابلیت جذب ذرات باقیمانده را دارا می باشند. طبقه بندی این کاغذها بر اساس انذازه ذرات باقیمانده بر روی فیلترها می باشند. طبقه بندی این کاغذها بر اساس اندازه ذات باقیمانده بر روی فیلترها می باشد.

همچنین جهت کاربرد در آزمایشگاه های کنترل آب، کنترل آلودگی آبهای هرز، کشت باکتری و جلبک و فیلتراسیون هوا و گازهای اسیدی مناسب می باشد.

کاغذهای کارتوش
معمولاً صافی های کارتوش برای جداسازی مواد جامدی که شست و شوی مواد دیگر حاصل می شوند به کار می رود، همچنین در آزمایش گازهای خروجی و جداسازی گرد و غبار موجود در هوا نیز استفاده می شوند. این صافیها همانند کاغذهای صافی از سلولز، پشم شیشه و یا کوارتزتهیه می شوند.