روغن ذرت

ذرت یکی از غلات مهم است که منشا آن قاره آمریکا است و پس از گندم، بیشترین اراضی کشاورزی جهان را به خود اختصاص داده. ذرت تا قبل از سال ۱۴۹۲ میلادی (سال کشف آمریکا) در قاره آسیا، اروپا و آفریقا به عنوان یک گیاه زراعی شناخته نشده بود. اما این گیاه را از قرن‌ها قبل در آمریکای مرکزی می‌شناختند و توسط مردم سرخ‌پوست آمریکا کشت می‌شد و به همین سبب نام لاتین آن از یکی از طوایف سرخ‌پوست بنام Marisi Mahig  گرفته شده است.

ذرت با نام علمی Zea mays یکی از غلات گرمسیری و از خانواده گندمیان (گرامینه) متعلق به گیاهان تک لپه می‌باشد. گیاه ذرت ، تنها غله‌ای است که در کشور مکزیک و گواتمالا تکامل یافته است. ذرت پرمحصول‌ترین غله دنیا به حساب می‌آید و از لحاظ مقدار تولید، پس از گندم و برنج قرار می‌گیرد. امروزه ذرت در تغذیه بسیاری از مردمان دنیا نقش اساسی دارد.اصولا ذرت یک گونه است، ولی از انواع متفاوتی تشکیل شده است، مانند ذرت دندان اسبی، ذرت بلوری، ذرت آردی، ذرت پاپ‌کورن، ذرت غلاف‌دار، ذرت مومی و ذرت شیرین.

طبق آمارها پس از گندم، بیشترین زمین ‌های کشاورزی جهان به ذرت اختصاص دارد. ذرت تقریبا دارای ۴/۵ درصد روغن است كه حدود ۸۵ درصد آن در جوانه قرار دارد. جوانه ذرت جدا شده توسط فرآیند آسیاب خشك، حاوی ۲۵ تا ۳۰ درصد روغن، و جوانه جدا شده توسط آسیاب مرطوب، حاوی ۴۵ تا ۵۰ درصد روغن است.

این روغن دارای بوی ملایمی بوده و از لحاظ تغذیه ‌ای، ارزش غذایی زیادی دارد، به طوری که روغن جوانه ی آن از لحاظ اسید لینولئیك (امگا ۳) كه یك اسید چرب ضروری است، غنی بوده و علاوه بر آن دارای ماده ‌ای است که با خوردن روغن آن، میزان جذب كلسترول بیش از ۲۵ درصد كاهش داده می‌ شود و به این ترتیب، بیماری ‌های قلبی که تا حد زیادی تابع کلسترول خون هستند، افت قابل توجهی پیدا می‌ کنند.

ذرت تقریبا دارای ۵/۴ درصد روغن می‌باشد که حدود ۸۵ درصد آن در جوانه قرار گرفته است. جوانه ذرت جدا شده توسط فرآیند آسیاب خشک حاوی ۳۰-۲۵ درصد روغن و جوانه جدا شده توسط آسیاب مرطوب حاوی ۵۰-۴۵ درصد روغن می‌باشد.
در فرآیند آسیاب مرطوب، جوانه پس از جداسازی و شست‌وشو خشک می‌شود. سپس طی انجام عملیات مکانیکی توسط پرس‌های حلزونی مداوم تحت فشار بالا و دمای متوسط، روغن از جوانه استخراج می‌گردد. البته می‌‌توان از ترکیبی از روش‌های مکانیکی و حلال استفاده نمود که در این صورت به دلیل پایین بودن درجه حرارت در زمان استخراج روغن، روغن حاصل بهتر از روغن استخراج شده به روش پرس بوده و میزان روغن باقیمانده در کنجاله به حداقل می‌رسد. از معایب استفاده از حلال آن است که حلال ناخالصی‌های بیشتری را در خود حل می‌نماید. در نتیجه، میزان ناخالصی‌های روغن (ترکیبات غیر گلیسریدی) افزایش می‌یابد. همچنین برای استفاده از کنجاله به‌‌عنوان خوراک دام لازم است که حلال از روغن بازیافت شود و این امر مستلزم صرف وقت و انرژی می‌باشد.

روغن خام حاصل جهت کسب کیفیت لازم برای مصارف غذایی تصفیه می‌شود.

تصفیه شامل مراحل صمغ‌گیری، تصفیه‌ قلیایی، رنگ‌بری، زمستانه‌کردن و بی‌بو کردن است که در طی این مراحل، صمغ‌ها، فسفولپیدها، اسیدهای چرب آزاد، مواد رنگی، موم‌ها و… از روغن حذف شده و طعم و بوی روغن بهبود می‌یابد.

این روغن دارای بوی ملایمی بوده و هم از نقطه‌نظر تغذیه‌ای و هم از نظر کیفیت پخت عالی می‌باشد. روغن حاصل از جوانه ذرت از لحاظ اسید لینولئیک که یک اسید چرب ضروری است، غنی می‌باشد. روغن ذرت میزان کلسترول خون را کاهش می‌دهد. روغن ذرت غنی از فیتواسترول‌ها است.

این استرول گیاهی میزان جذب کلسترول را بیش از ۲۵ درصد کاهش داده، در نتیجه، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. وجود اسیدهای چرب ضروری لینولئیک و آراشیدونیک در روغن ذرت در نقل و انتقال چربی‌ها در بدن و نیز کاهش ابتلا به بیماری‌های پوستی مانند آکنه و اگزما موثر است.

روغن ذرت دارای پایداری زیادی نسبت به اکسیداسیون بوده و برای مصارف مختلفی از جمله: پخت، سرخ کردن و روغن سالاد مناسب می‌باشد. نتایج حاصل از بررسی نحوه توزیع اسیدهای چرب نشان می‌دهد که در حدود ۹۸ درصد اسیدهای چرب غیراشباع در وضعیت بتا و اسیدهای چرب اشباع بیشتر در موقعیت آلفا تری‌گلیسرید قرار گرفته‌‌اند که این امر پایداری روغن را در برابر حرارت افزایش می‌دهد. از مصارف غیرغذایی روغن ذرت می‌توان به مصارف دارویی (به‌عنوان حامل ویتامین E و سایر ترکیبات دارویی در کپسول‌ها)، ساخت مواد شیمیایی و حشره‌کش‌ها، تولید لسیتین، تهیه رنگ و لاک، ترکیبات عایق، پوشش سطوح، صابون‌سازی، نساجی و… اشاره نمود.

از دیگر دلایل پایداری روغن ذرت در برابر اکسیداسیون، وجود مواد آنتی اکسیدان طبیعی در آن مانند اسید فرولیک و توکوفرول‌ها است. از نظر میزان توکوفرولها، روغن ذرت پس از روغن جوانه گندم در مقام دوم قرار دارد. روغن ذرت منبع خوبی از ویتامین E  بوده و ۲۰-۱۰ درصد این ویتامین را در هر وعده غذایی که معادل ۱۴ گرم است، تامین می‌نماید. همچنین روغن ذرت فاقد کروفیل می‌باشد. این رنگ‌دانه‌ها اکسیداسیون روغن را در خصوص نور تسریع می‌نمایند. حضور یوبی‌کینون (کوآنزیم Q) در روغن ذرت به میزان۲۰۰ ppM نیز در پایداری در برابر اکسیداسیون موثر می‌باشد. مدت ماندگار روغن ذرت ۱۲ الی ۲۴ ماه می‌باشد.

مشخصات گیاه شناسی

ذرت گیاه تک لپه‌ای ساقه بلندی است. برگهای آن بطور متناوب و به صورت افتاده در دو طرف ساقه قرار گرفته‌اند. زاویه بین برگ و ساقه ، ۹۰ درجه می‌باشد. در اوایل رشد گیاه ، بعضی از یاخته‌های موجود در بخش بالایی ساقه اصلی ذرت از شاخه‌های فرعی متمایز می‌شود. در انتهای این شاخه‌ها ، عضوی به نام بلال بوجود می‌آید که در واقع ، گل ماده گیاه ذرت است.

این شاخه‌ها ، میان گره‌های بسیار کوتاهی دارند که از این گره‌ها ، برگ های تغییر شکل یافته‌ای بوجود می‌آید که هم دیگر و بلال را می‌پوشانند. بیرونی‌ترین این برگها ، برگی است کامل که غلاف ، زبانک ، گوشواره و پهنک دارد. اما برگهای زیرین غیر کاملند. موقعی که ارتفاع ساقه ذرت به ۸۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر رسید، کلاله‌های ابریشم مانند یا کاکل ذرت به تعداد دانه‌های ذرت موجود در بلال ، نمایان می‌شوند.

تولید کننده‌های ذرت

کشورهای عمده تولید کننده ذرت عبارتند از: ایالات متحده آمریکا ، یوگسلاوی و رومانی ، روسیه ، ایتالیا ، چین، آرژانتین، برزیل و آفریقای جنوبی. در ایران ذرت معمولا در گرگان و گنبد ، خوزستان ، کرمانشاه ، خراسان ، گیلان و مازندران تولید می‌گردد.

تاریخچه

بررسی های باستان شناسی و فسیل شناسی گیاهی نشان می‌دهد که ذرت پیوسته به صورت یک گیاه زراعی عمده تقریبا از ۵۰۰۰ سال پیش در مکزیک و گواتمالا کشت می‌شده است و بومی این نواحی است. کریستف کلمب ، یک سال پس از ورود به قاره آمریکا ، بذر ذرت را با خود به اسپانیا برد. این گیاه از آنجا به پرتقال و سپس به دیگر کشورهای اروپایی برده شد. از آنجا هم این گیاه به قاره آفریقا و تعدادی از کشورهای آسیایی از جمله هند و ژاپن راه یافت.

انواع ذرت

ذرت نژادهای متعددی دارد که این گروهها بر اساس ویژگی های بافت آندوسپرم دانه طبقه بندی می‌شوند.

ذرت سخت

تمام آندوسپرم این نوع ذرت که در مرکز دانه می‌باشد، با لایه سختی از آندوسپرم پوشیده شده است. دانه‌های رسیده این نوع ذرت ، گرد ، صاف و کهربایی هستند. دوره رشد آنها هم ۸۰ تا ۱۰۰ روز است. بلال های بدست آمده باریک بوده و تقریبا ۸ ردیف دانه دارد.

ذرت دندان اسبی

این نوع ذرت دارای مخلوطی از نشاسته نرم و سخت می‌باشد. آن قسمت آندوسپرم که دارای نشاسته سخت است، پروتئین بیشتری دارد. این نوع ذرت معمولا در نواحی ذرت خیز ایالات متحده آمریکا به عمل می‌آید. بلال ذرت دندان اسبی نسبتا بزرگ بوده و ۱۶ تا ۳۰ ردیف دانه دارد. از خصوصیات ظاهری دانه آن، می‌توان به وجود نقطه‌ای فرو رفته در طرف تاج دانه اشاره نمود که به دلیل خشک شدن آندوسپرم نشاسته‌ای بوجود می‌آید.

ذرت نرم یا آردی

بخش عمده آندوسپرم این نوع ذرت ، نشاسته است. تنها لایه نازکی از آندوسپرم سخت این نشاسته را دربرمی‌گیرد. دانه‌های آن بر خلاف نوع دندان اسبی فرو رفتگی ندارد. این ذرت تنها به دلیل این که به رنگهای مختلف یافت می‌شود، برای تزئین غذاها از آن استفاده می‌شود. همچنین چون آندوسپرم آن نرم است، می‌توان به همان شکل و بدون خرد و له کردن آن ، در تغذیه دام بکار برده شود.

ذرت شیرین

آندوسپرم این نوع ذرت شیرین ، قندی و براق بوده و برخلاف آندوسپرم ذرتهای دیگر ، حالت نشاسته‌ای ندارد. پریکارپ آن نازک بوده که در زمان رسیدن دانه ، مواد قندی آن به نشاسته و سپس به دکسترین تبدیل می‌شود. ذرت شیرین انواع مختلفی دارد که به صورت تازه ، کنسرو شده و منجمد مورد مصرف قرار می‌گیرد.

ذرت مومی

آندوسپرم ذرت مومی ظاهرا به شکل موم می‌باشد. برخلاف ذرت های دیگر که نشاسته آندوسپرم آنها ۷۱ تا ۷۲ درصد آمیلوپکتین و ۲۸ تا ۲۹ درصد آمیلوز دارد، آندوسپرم ذرت مومی تماما از آمیلوپکتین تشکیل شده که حالت چسبنده‌ای دارد و نرم هم هست. ذرت مومی جدا از مصرف خوراکی ، در صنایع چسب‌سازیهم استفاده می‌شود.

آفات و بیماریهای ذرت

از بیماریهای مهم گیاه ذرت ، سیاهک ذرت و سیاهک خوشه ذرت می‌باشد. عامل این دو بیماری به ترتیب ، U.maydis و Sphacelotheca reiliana می‌باشند. بیماری سیاهک معمولی ، برگها و ساقه‌ها را آلوده نموده و سیاهک بلال ذرت ، گل ماده یا بلال را آلوده نموده و توده‌ای از اسپورهای قارچ را جانشین بافتهای سالم گیاه می‌کند. بیماری های عمده برگ ذرت عبارتند از: زنگ برگ و پژمردگی باکتریایی ، پوسیدگی دانه ، خوشه ، ریشه و ساقه هم از بیماری های قارچی هستند که بندرت دیده می‌شوند. ضدعفونی نمودن بذر ذرت با تیزام ، ارتوساید و ارازان در کنترل این بیماریها مفیدند.

برداشت محصول

برای برداشت محصول ، رطوبت دانه باید بین ۲۰ تا ۲۵ درصد باشد. اگر قرار باشد که محصول برداشت شده را مورد مصرف دام قرار دهند، ذرت را می‌توان با رطوبت ۲۵ تا ۲۸ درصد هم برداشت کرد. امروزه برداشت بلال را با دستگاه های بلال چین و همچنین جدا نمودن دانه‌های ذرت را از بلال ، با دستگاه دانه کن انجام می‌دهند. دستگاه بلال چین ، بلال ها را از بوته می‌چیند و غلاف های آن را جدا می‌کند. دستگاه دانه کن هم دانه‌های ذرت را از بلال جدا می‌نماید. برای انبار کردن دانه‌های بلال ، باید رطوبت آنها را به ۱۷ درصد رساند. دمای انبار نباید بیش از ۱۰ درجه سانتیگراد باشد. البته دانه‌های با رطوبت بیش از ۱۷ درصد را می‌توان در دماهای بالاتر هم نگهداری نمود.

موارد استفاده از ذرت

دانه ذرت به رنگ سفید ، زرد یا مخلوطی از این دو یافت می‌شود. خوراک هایی که با ذرت سفید تهیه می‌شوند، معمولا مرغوب‌ترند. دانه ذرت دارای سه بخش آندوسپرم ، گیاهک و پریکارپ است. پروتئین موجود در دانه به عوامل مختلفی از جمله محیط ، نوع گیاه و شرایط کشت و زراعت بستگی دارد و بین ۸ تا ۱۵ درصد متغیر است. پروتئین عمده ذرت زئین می‌باشد نقش مهمی در تغذیه انسان ایفا می کنند.

میزان روغن دانه ذرت ، ۴ درصد بوده که بیشتر در گیاهک قرار دارد. از گیاه ذرت استفاده‌های مختلفی می‌کنند. از آسیاب نمودن دانه ذرت ، آرد ذرت تهیه می کنند که خود در تهیه غذاهای مختلف بکار می‌رود. از ساقه و برگ های ذرت در صنایع کاغذ و مقوا سازی و همچنین تولید کاغذ دیواری استفاده می‌کنند. از آرد ذرت در تولید چسب ، صابون و از نشاسته آن در صنایع رنگرزی ، داروسازی ، مرکب سازی و پلاستیک سازی استفاده می‌نمایند.

روغن ذرت

روغن ذرت روغنی است که به وسیله فشار مکانیکی و یا حلال فقط از دانه ذرت Zea maiz خالص بدست می آید. يكي از با ارزشترين بخش‌هاي ذرت جرم يا جوانه ذرت مي‌باشد . در بخش آسياب، جرم را جهت استخراج روغن از ذرت جدا مي‌كنند . بعد از استحصال روغن كيك يا تفاله باقيمانده را بعنوان غذاي دام بكار مي‌برند. از هر ۱۰۰ كيلوگرم ذرت مي‌توان تقريباً بين ۶/۲ – ۲/۲ كيلوگرم روغن استخراج كرد . يعني بعنوان مثال مي‌توان از يك كارخانه آسياب ۲۰۰ تني در روز حدود ۴ تن روغن ذرت خام استخراج نمود.

روغن ذرت به دو روش از جرم آن استخراج مي‌شود:

۱- روش مكانيكال                                  ۲- روش شيميايي

در روش مكانيكال كه از رول و اسكروپرس استفاده مي‌گردد بين ۴ تا ۵ درصد روغن جرم در كيك يا تفاله آن باقي مي‌ماند . ولي در روش شيميايي فقط ۱% از روغن جرم در كيك باقي خواهد ماند.

روغن تصفيه شده ذرت عالي‌ترين روغن غير اشباع شده مي‌باشد كه براي پخت و پز و سالاد مصرف دارد . اين روغن با ارزش براي توليد مارگارين كاربرد دارد و در صنايع لاستيك سينتتيك و لوازم آرايشي و نقاشي بكار مي‌رود.

بنا به عقيده شركت Satake كه يكي از شركت‌هاي بزرگ و معروف جهاني در زمينه ساخت ماشين‌آلات آسياب غلات مي‌باشد. در آسياب‌هاي با ظرفيت بالا ( توليد بيش از ۱۲ تن در ساعت ) استخراج مكانيكي روغن ذرت با پرس اسكرو پر درآمد خواهد بود.

روش مكانيكال استخراج روغن ذرت

در اين روش ابتدا جرم يا جوانه ذرت تا ۱۰۰ درجه سانتي‌گراد پخته شده و سپس به بخش پرس اسكرو فرستاده مي‌شود . در اين پرس جرم حاوي روغن را به داخل يك ظرف مشبك مخصوص با سوراخهاي ريز ويژه هدايت كرده و آنرا تحت فشار قرار مي‌دهند. اين فشار روغن جرم را از سوراخهاي ظرف عبور مي‌دهد بعد از فيلتر كردن روغن حاصله در تانكهايي جهت انتقال به بخش تصفيه نگهداري مي‌شود.

روش شيميايي استخراج روغن ذرت

بهترين و مؤثرترين روش استخراج روغن از جرم ذرت استفاده از حلال مي‌باشد و همانطور كه گفته شد در اين روش فقط ۱% از روغن جرم در آن باقي خواهد ماند . در اين روش از هگزان بعنوان حلال استفاده مي‌گردد . گاهاً بعد از روغن‌گيري از جرم آنرا بصورت Pellet در مي‌آورند . جرم به راحتي قابل تبديل به قرص يا Pellet مي‌باشد.

شركت ساتاكه ( Satake ) اعتقاد دارد براي جدا كردن بهينه سبوس و جرم از ذرت بايد ابتدا آنرا آماده و محيا نمود و براي اين كار ابتدا بايد با دقت و درصد مشخص به ذرت نم زده و بعد از يك زمان خواب مشخص براي سبوس‌گيري و جرم‌گيري ارسال نموده و در نهايت اندوسپرم را از جرم و سبوس جدا كرد.

براي اينكه محصول نهايي Grits داراي ناخالصي و يا رنگ ناخواسته مانند دانه‌هاي ريز سياه و يا ذرت رنگ باخته نباشد. ساتاكه در آخر خط خود از يك دستگاه  Scan  Master Colour Sorter استفاده مي‌كند تا ناخالصي‌هاي غير همرنگ با Grits ذرت از آن جدا شود.

با توجه به تحقيقاتي كه بعمل آمده در خاورميانه Glocozan ( گلوكزان ) تنها شركتي مي‌باشد كه از ذرت روغن تصفيه شده استخراج مي‌نمايد . بقيه شركتها روغن تصفيه نشده را از كشورهاي ديگر وارد كرده و  آنرا تصفيه مي‌نمايند. روزانه ۱۵۰ تن ذرت به كارخانه گلوكزان جهت استخراج روغن تصفيه شده وارد مي‌شود و محصولات جانبي اين كارخانه غذاي دام مي‌باشد . اين كارخانه در شهرك صنعتي قزوين راه‌اندازي گرديده است.

ذرت و فرآورده‌هاي جديد

امروزه از ذرت اتانول (Ethanol) استحصال مي‌گردد يكي از مهمترين مواد خام كه از آن اتانول مي‌گيرند، ذرت مي‌باشد. آمريكا يكي از كشورهايي است كه بيشترين فعاليت را در اين زمينه دارد. حدود ۱۲۱ كارخانه در آمريكا در حال توليد اتانول از ذرت مي‌باشند. در سالهاي ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ حدود ۵۷ ميليون تن ذرت براي توليد ۲۳ ميليون تن اتانول بكار برده شد. اين مقدار فقط ۴درصد از كل استخراج سوخت آمريكا را تشكيل مي‌دهد. حدود ۷۵ كارخانه جديد براي توسعه توان توليد اتانول در آمريكا در حال احداث مي‌باشد كه توان توليد اتانول آمريكا را به ۴۶ ميليون تن خواهد رساند.

آمريكا يكي از بزرگترين صادر كننده‌هاي ذرت در سالهاي گذشته بوده است زيرا اين كشور در ۱۲ سال گذشته از ( ۲۰۰۷ – ۱۹۹۵) توليد گندم را كاهش داده و برعكس توليد ذرت را با سرعت زيادي افزايش داده است. همين امر يكي از علل افزايش قيمت گندم در بازارهاي جهاني مي‌باشد.

با وجود اين مطالعات نشان مي‌دهد اين كشور به علت توليد اتانول از ذرت تا سال ۲۰۱۶ با اينكه ۲۵% از سطح كشت ذرت را افزايش مي‌دهد، حدود ۴۵ درصد از صادرات ذرت را خواهد كاست . از آنجا كه قيمت نفت و انرژي بالا مي‌رود، قيمت ذرت نيز تحت تأثير قرار گرفته و افزايش مي‌يابد. چرا كه از آن براي توليد اتانول استفاده مي‌شود يكي از رقباي جدي آمريكا در اين زمينه چين مي‌باشد اين كشور نيز با قدرت خوبي وارد اين صحنه شده است.

لذا كارشناسان معتقد هستند كه قيمت مواد غذايي تحت تأثير قرار خواهد گرفت. محققان مي‌گويند به علت اين زنجيره پيوسته قيمت مواد غذايي ۱۰۱% افزايش خواهد يافت .

روش هاي توليد اتانول

۱-       آسياب كردن مرطوب

تقريباً ۴۰% اتانول گياهي توليد شده در آمريكا از آسياب كاملاً مرطوب بدست مي‌آيد. در اين فرآيند ذرت داخل آب مخلوط با دي‌اكسيد سولفور بين ۲۴ تا ۳۶ ساعت كاملاً غوطه‌ور و خيس مي‌شود. بنابراين دانه به چهار قسمت اصلي خود تقسيم مي‌شود. جرم، پروتئين، فيبر و نشاسته.

بعد از اينكه جداسازي اتفاق افتاد، نشاسته تخمير شده و به اتانول تبديل مي‌گردد و سه قسمت باقيمانده به عنوان محصولات جانبي فروخته مي‌شوند.

۲-       روش خرد كردن خشك

تقريباً ۶۰% اتانول گياهي در آمريكا به اين روش توليد مي‌شود. در اين روش ابتدا ذرت كاملاً خرد و نرم و سپس پخته مي‌شود. نشاسته تخمير شده و به اتانول تبديل مي‌گردد و سه قسمت ديگر از ذرت كه تخمير نمي‌شوند (پروتئين، فيبر و چربي) طي فرآيندي در آخر سيستم گرفته مي‌شود كه به آن (DDGS) مي‌گويند. در روش آسياب خشك كه يك روش عمومي و معمولي است با افزايش توليد اتانول مقدار DDGS توليد شده نيز اضافه مي‌شود. به عبارت ديگر يك تناسب مستقيم بين آنها وجود دارد.

DDGS  بطور معمول خوراك دام و طيور مي‌شود زيرا مقدار فيبر زيادي دارد. مقدار توليد DDGS  در اين روش به قدري است كه بيشتر از نياز بازار بوده و لذا بازار را اشباع مي‌كند.

۳-       روش آسياب خشك و آنزيم

اين روش يك روش تحقيقاتي است كه در دانشگاه Illinois  و (USDA)  انجام شده است و نتايج بسيار خوبي داشته است.

در اين روش (enzymatic dry grind) مقدار اتانول توليد شده افزايش مي‌يابد و همانطور مقداري محصولات جانبي نيز استحصال مي‌گردد.

در اين روش ذرت در آب به مدت كوتاهي غوطه‌ور مي‌شود. سپس آنرا خرد كرده و آنزيم را روي آن مي‌ريزند كه اين آنزيم دانه ذرت را مي‌شكند و لذا مي‌توان جرم وفيبر را در ابتداي پروسه و قبل از تخمير بيرون كشيد.

اين روش مقدار DDGS  را بين ۴۰ تا ۶۰ درصد كاهش داده و كيفيت غذايي آنرا افزايش مي‌دهد. زيرا مقدار فيبر را كاهش داده و مقدار پروتئين را به سطحي مي‌رساند كه با دانه سويا قابل مقايسه مي‌شود. محققان مي‌گويند روش جديد توليد اتانول خيلي شبيه به آسياب مرطوب ذرت مي‌باشد.

به جاي غوطه‌ور شدن ذرت در مخلوط آب و دي‌اكسيد سولفور براي ۲۴ تا ۳۶ ساعت محققان در اين روش ابداعي كه از آنزيم به جاي دي‌اكسيد سولفور براي شكستن ذرت استفاده مي‌شود، فقط شش ساعت ذرت را در آب و آنزيم مي‌خوابانند. بنابراين اين روش دو مزيت فوق‌العاده را در همين ابتداي پروسه دارد.

۱-               كاهش چشمگير زمان شكست ذرت

۲-               حذف آلودگي محيط زيست با سلفور

بعد از اين مرحله كوتاه شكست ذرت، پوسته ذرت و جرم آن از دانه جدا مي‌شود و بقيه آن براي مرحله تخمير ارسال مي‌گردد. جرم بدست آمده كيفيت لازم براي عمل روغن كشي را دارد و جهت روغن‌گيري ارسال مي‌گردد.

جداسازي پوسته ذرت در اين مرحله باعث مي‌شود مواد تخمير شونده بيشتري در بخش تخمير داشته باشند. بنابراين اتانول بيشتري در اين روش توليد خواهد شد.

جداسازي جرم و پوسته در ابتداي پروسه باعث مي‌شود مقدار DDGS  درآخر پروسه به مقدار ۴۵% كاهش يافته ولي پروتئين آن به مقدار چشمگيري افزايش يابد كه براي دام و طيور مناسب خواهد بود.

به همين دلايل اين روش بهترين و اقتصادي‌ترين روش تهيه اتانول از ذرت مي‌باشد كه به تازگي ابداع شده است.

استانداردها

طبق اطلاعات بدست امده از سامانه اطلاع رسانی سازمان ملی استاندارد و تحقسقات صنعتی ایران استاندارد های زیر جهت تولید روغن ذرت  آمده است.

فواید روغن ذرت برای سلامتی

روغن ذرت نقش مهمی در تامین اسیدهای چرب ضروری و ویتامین‌های K و E داشته و اثرات مفیدی بر سیستم قلبی- عروقی و همچنین سیستم ایمنی دارد.

این روغن حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب غیراشباع و مقادیر کمی اسیدهای چرب اشباع شده است که از این نظر نیز برای سلامتی بسیار مفید است.

همچنین روغن ذرت غنی از فیتواسترول‌ها (استرول‌های گیاهی) است و می‌تواند میزان جذب کلسترول را بیش از ۲۵ درصد کاهش دهد و در نتیجه، بیماری‌های قلبی- عروقی که تا حد زیادی مربوط به کلسترول خون هستند، را کاهش می‌دهد.

تحقیقاتی که به منظور تعیین اثر روغن ذرت بر رشد جسمانی، غلظت چربی‌های خون و نیز ترکیبات بدن روی موش‌ها صورت گرفته، نشان داده موش‌هایی که از روغن ذرت در جیره غذایی آن‌ها استفاده شده، دارایHDL  (کلسترول خوب) بیشتر و  LDL (کلسترول بد) کمتری بودند.

علاوه بر آن ذرت حاوی مقادیر زیادی از امگا- ۶ (اسید چرب غیر اشباع) و ویتامین E می‌باشد و به همین دلیل برای درمان اگزما (حساسیت پوستی) و سایر بیماری‌های پوستی می‌تواند مفید واقع شود.

همچنین اسیدهای چرب لینولئیک و آراشیدونیک موجود در روغن ذرت در سلامت پوست و ساخت هورمون‌های مهم بدن به خصوص هورمون‌های جنسی و کاهش ابتلا به بیماری‌های پوستی از قبیل آکنه و اگزما بسیار موثر هستند.

تحقیقات دیگری در زمینه فواید روغن ذرت نشان دادند که رژیم غذایی حاوی روغن ذرت احتمالا یک نقش مهم کمکی در کنترل قند خون دارد و خاصیت ضدسرطانی این روغن (به خصوص سرطان روده) در حیوانات به اثبات رسیده است. البته لازم به ذکر است که با وجود ارزش غذایی مناسب، مصرف مقادیر بالای روغن موجب چاقی و بروز مشکلات سلامتی می‌شود و لذا مصرف به‌جا و مناسب آن توصیه می‌گردد.

ویژگی‌های روغن ذرت

روغن ذرت پایداری زیادی نسبت به اکسیداسیون دارد و از آن می‌توان برای همه مصارف پختن، سرخ کردن کوتاه‌مدت و نیز سالاد استفاده کرد. این روغن دارای بوی ملایمی بوده و هم از نقطه نظر تغذیه‌ای و هم از نظر کیفیت پخت عالی است. روغن حاصل از جوانه ذرت از لحاظ اسیدلینولئیک که یک اسید چرب ضروری است، غنی است. دلیل پایداری روغن ذرت در برابر اکسیداسیون، وجود مواد آنتی‌اکسیدان طبیعی در آن مانند اسیدفرولیک و توکوفرول‌ها است. از نظر میزان توکوفرول‌ها، روغن ذرت پس از روغن جوانه گندم در مقام دوم قرار دارد. روغن ذرت منبع خوبی از ویتامین E بوده و ۲۰-۱۰ درصد این ویتامین را در هر وعده غذایی که معادل ۱۴ گرم است، تامین می‌کند. همچنین روغن ذرت فاقد کلروفیل است. حضور یوبی‌کینون (کوآنزیم Q)در روغن ذرت به میزان ۲۰۰ppm  نیز در پایداری در برابر اکسیداسیون موثر است.

قابل ذکر است که روغن ذرت فاقد رنگدانه کلروفیل است، بنابراین مدت ماندگاری روغن ذرت، ۱۲ تا ۲۴ ماه است، زیرا رنگدانه کلروفیل عمل اکسیداسیون روغن را در مقابل نور تسریع می‌کند.

مصارف غیرغذایی روغن ذرت

از جمله مصارف غیرغذایی روغن ذرت می‌توان به مصارف دارویی به عنوان حامل ویتامین E و سایر ترکیبات دارویی در کپسول‌ها، ساخت مواد شیمیایی و حشره‌کش‌ها، تولید لسیتین، تهیه رنگ و لاک، ترکیبات عایق، پوشش سطوح، صابون‌سازی، نساجی و … اشاره نمود.

Views: 29