فرآیند تولید پفک نمکی

این محصول برای اولین بار توسط یک کارخانه تولید تنقلات خوراکی عرضه شد، با شکل جدید و طعمی که داشت پفک نمکی نام گرفت. خوراکی پف کرده‌ای که ته مزه نمکی دارد، با رنگ نارنجی درخشانش زیر دندان با صدای اشتها برانگیزی خرد می‌شود.
با توجه به افزایش جمعیت و روند رو به رشد استفاده کودکان از مواد غذایی کمکی از قبیل فراورده های حجیم شده غلات مانند پفک نمکی و غیره بعلت قیمت نازل آن در مقایسه با قیمت نسبتا بالای سایر تنقلات و بازار فروش نسبتا بالای محصول، احداث واحد تولید پفک نمکی با عنایت به داخلی بودن کلیه ماشین آلات خط تولید و عدم نیاز ارزی ، علاوه بر اینکه خود کفایی کشور را تضمین می کند زمینه مناسبی را جهت کسب بازارهای خارجی و صدور محصول به کشورهای همسایه در راستای صادرات غیر نفتی فراهم می نماید. ضمن اینکه با اجرای این طرح ، می توان بستر مناسبی را برای اشتغال نیروهای ماهر و نیمه ماهر فراهم آورد که با توجه به ماهیت صنایع غذایی بانوان می توانند سهم بسزایی در آن داشته باشند.

مواد تشکیل دهنده پفک:
عبارت است از پودر ذرت، روغن نباتی، پودر پنیر ، شیر خشک و نمک و رنگ‌های خوراکی

فرآیند تولید :

ماده اصلی پفک بلغور ذرت می باشد که دارای ۱۲-۱۱ درصد رطوبت و ۰٫۸-۰٫۷ درصد چربی و ۲۶ درصد پروتیین می باشد.
بلغور ذرت از طریق مارپیچ وارد قسمت سیلوی اکسترودر می شود بعد به خاطر اضافه کردن آب و نمک از طریق شیری که در قسمت کناری سیلو قرار دارد به قسمت کاسه منتقل میشود که عمل هم زدن را نیز انجام میدهد و آب هم به خاطر جلوگیری از ایجاد ترک اضافه میشود. سپس مواد دوباره توسط هلیکس به داخل سیلو کشیده میشوند بعد وارد کاسه دوم کناری میشوند و از آنجا توسط بالابر که دارای مارپیچ است به بالا کشیده میشود و از آنجا وارد سیلندر اکسترودر میشود که سیلندر حاوی مارپیچ و پولک و شبکه و کاتر میباشد که مارپیچ با حرکت خود مواد را می کشد و به قسمت شبکه هدایت میکند و بلغور با عبور از شبکه وارد پولک میشود که پولک دبی خروجی را تنظیم میکند و دارای یک سوراخ ریز است که شکاف نامیده می شود و شکل پفک را تعیین میکند بعد توسط کاتر در اندازه دلخواه بریده میشود.

در اکسترودر بلغور ذرت تحت حرارت غیر مستقیم قرار می گیرد که حرارت ۱۲۰ درجه سانتیگراد وفشار هم ۱۲۰ اتمسفر است و فشار از نوع مکانیکی است که حرارت و فشار باعث پف کردن ذرت می شود و رطوبت به ۶-۵ درصد می رسد.

پفک پس از خروج از سیلندر توسط نوار نقاله به طرف بالابر پلکانی منتقل میشود ودر طول این مدت نیز سرد می شود و داخل مخازن نگهداری پفک خام ریخته می شود سپس وارد خشک کن تونلی می شود که دما حدود ۱۲۰-۹۵ درجه سانتیگراد و مدت زمان ماند در خشک کن ۳۰ ثانیه است و رطوبت به ۲-۱ درصد میرسد بعد وارد دستگاه لعاب زنی یا دیگ دراژه می شود که تمام مواد افزودنی شامل روغن و نمک و پودر پنیر و رنگ و شیر خشک همه در مخازن دو جداره که دارای همزن نیز میباشند و در بین دو جداره آب گرم جریان دارد به صورت هموژن در آمده و با فشار هوا به داخل دیگ دراژه اسپری می شود که البته روغن در دو مخزن پایینی به صورت مایع درآمده تا کل مواد به صورت یکنواخت درآمده و یک هموژن شدن اولیه روی مواد صورت گیرد.
سپس توسط پمپ به مخازن بالایی انتقال می یابد و مجددا هموژن شده و وارد دیگ دراژه میشود و با گردش دستگاه پفکها لعاب را به خود میگیرند که فشار هوا و چرخش دستگاه باعث می شود که لعاب به طور یکنواخت روی سطح محصول پخش شود مدت زمان ماند پفک داخل دستگاه لعاب زنی حدود ۲۲ ثانیه می باشد.

آب گرم مورد نیاز مخازن دو جداره توسط المنت حرارتی تامین می شود.
پفک بعد از خروج از دیگ دراژه توسط بالابر پلکانی به طرف مخازن بسته بندی می رود و از آنجا وارد دستگاه بسته بندی می شود که دستگاه دارای پیمانه هایی است که توسط پیچ مخصوصی ارتفاع بین پیمانه ها و صفحه تنظیم شده و میتوان مقدار محصولی که داخل بسته ها ریخته میشود را کنترل کرد. سپس بسته ها توسط فک دستگاه که حاوی کاتر است بریده میشود وتوسط کارگران درداخل بسته های بزرگتر قرار گرفته و پس از کنترل وزن ۱۰بسته بزرگ روی باسکول برای جلوگیری از نوسان وزنی در انبار نگهداری می شود تا پس از اعلام نتایج آزمایشات به قسمت فروش عرضه گردد.

بسته بندی پفک:
جنس بسته بندی در کیفیت محصول بسیار حائز اهمیت است. بسته بندی باید در برابر هوا و رطوبت غیرقابل نفوذ باشد، در غیر این صورت محصول، پوکی و تردی خود را از دست می‌دهد.

معرفی اجزای مختلف خط تولید پفک:

• . سیلوی رطوبت زن

سیلوی رطوبت زن از نوع تک جداره می باشد.در این مرحله رطوبت زن عمل تزریق رطوبت را به مواد اولیه انجام می دهد.(تا رسیدن به رطوبت مورد نظر ۱۲%) در این جا عمل مخلوط کردن و عمل آوری پودر ذرت بمدت کوتاهی انجام می شود . ساختمان میکسر شامل یک مخزن استیل و یک شافت مرکزی چرخان که روی آن پره هایی تعبیه شده که عمل مخلوط کردن مواد را انجام می دهد سیلوی رطوبت زن در ظرفیت ۵۰۰ لیتر در نظر گرفته شده است و نوع جنس بدنه ی خارجی رطوبت زن از جنس آهن و داخلی از استیل می باشد. سیلوی مورد نظر در اول خط تولید پفک قرار داشته و بیشتر از سیلوی رطوبت زن برای ذخیره سازی اولیه و افزودن رطوبت استفاده می شود.

2. دستگاه بالابر حلزونی

دستگاه بالابر حلزونی جهت انتقال مواد که به شکل ماردون حلزونی می باشد به دستگاه اکسترودر استفاده می گردد.ضخامت مخزن نگهداری دستگاه بالابر حلزونی از استیل ۵/۱ میلیمتری می باشد.

3. دستگاه اکسترودر پفک

این دستگاه به عنوان گلوگاه خط تولید مطرح می باشد ، پودر ذرت توسط این دستگاه به شکل لوله ای توخالی درآمده و بوسیله تیغه ای که در قسمت انتهای سیلندر قرار دارد، به ابعاد دلخواه قطع می شود در این مرحله پفک با شکل اصلی بدون لعاب از دستگاه خارج می شود .دستگاه اکسترودر پفک سیستم مارپیچ حلزونی شکلی است که جهت تولید خاصیت تردشوندگی در پفک ، اسنک وغیره استفاده می گردد. دستگاه اکسترودر پفک دارای قالب های پرس در ابعاد و اشکال مختلف می باشد.در تولید محصول پفک قالبها با فشار بالا و یک منفذ کوچک خروجی که در انتهای دستنگاه اکسترودر واقع است انجام می پذیرد.دردستگاه اکسترودر پفک  هنگام خروج محصول از منفذ دستگاه اکسترودر به صورت ناگهانی از فشار کاسته شده و در اثر این افت فشار رطوبت محصول به شکل گاز و بخار از دستگاه اکسترودر خارج می گردد.

4. نوار جلوبر پفک

نوار جلوبر پفک جهت انتقال محصول پفک از دستگاه اکسترودر به سیستم فوتر می باشد.دستگاه جلوبر پفک به طول حداقل شش متر در نظر گرفته می شود.پفک پس از مرحله ی تبخیر رطوبت در  نوار جلوبر قرارگرفته و بعد از آن نوار جلوبر پفک انتقال آن را انجام می دهد

5. دستگاه دراژه پفک

دستگاه دراژه پفک مجهز به مخزن آماده سازی لعاب برای پفک می باشد. در دستگاه دراژه پفک پودر پنير ، رنگ هاي مجاز خوراكي و نمك با درصدهاي لازم با هم ترکیب می گردند و نهایتاً  پفک وارد دو تانک ذخیره می گردد.  این دستگاه به شکل استوانه به حجم یک متر مکعب داخل آن شافت و یک پره که نهایت با یک الکتروگیربکس درگیر می باشد در این مخزن روغن پودر پنیر ، رنگ خوراکی مجاز ، نمک با درصدهای لازم مخلوط و پس از آماده سازی لعاب وارد تانک ذخیره لعاب می شود .

6. سیلوی ذخیره پفک

سیلوی ذخیره پفک از نوع تک جداره می باشد.پفک در این مرحله ذخیره سازی می گردد.

7. دستگاه خشک کن کانتینیوس

دستگاه خشک کن کانتینیوس مناسب جهت خشک کردن انواع میوه جات ، سبزیجات ، گیاهان دارویی، خشکبار،حبوبات، چیپس سیب زمینی، پفک و غیره به صورت کانتینیوس می باشددستگاه خشک کن کانتینیوس سیستم سیرکولاسیون پیوسته را ایجاد نموده و به صورت کانتینیوس محصول بر روی نوار دستگاه خشک کن قرار می گیرد.

این دستگاه به صورت استوانه از جنس تور که به صورت افقی قرار گرفته طول آن پنج متر ، سه عدد مشعل گازی به فواصل شخص زیر آن تعبیه شده پفک پس از خروج از اکسترودر به سرعت وارد این مرحله شده و در حد لازم رطوبت آن گرفته می شود ، در انتهای این خشک کن نوار انتقال قرار دارد که روی آن دوش هایی تعبیه شده که لعاب توسط پمپ و از این طریق وارد لوله ها و از طریق دوش ها روی محصول اسپری می شود .

این خشک کن هم به طول ۴ متر و به شکل استوانه بوده دو عدد مشعل به صورت زاویه در زیر آن قرار گرفته و عمل حرارت دهی را انجام می دهد، در این مرحله محصول به مدت ۱۵ دقیقه حرارت می بیند تا رطوبت به حد نهایی ۸% برسد .

8. نوار انتقال به دراژه پفک

نوار انتقال به دراژه پفک جهت انتقال محصول پفک از دستگاه خشک کن کانتینیوس به سیستم دراژه می باشد. نوار انتقال به دراژه پفک  به طول حداقل شش متر در نظر گرفته می شود. پفک پس از مرحله ی تبخیر رطوبت در  نوار انتقال به دراژه قرارگرفته و بعد از آن نوار انتقال به دراژه پفک انتقال آن را انجام می دهد.

9. دستگاه ذوب روغن

دستگاه ذوب روغن مختص تغذیه روغن مورد نیاز خط تولید پفک می باشد.دستگاه  ذوب روغن از جنس بدنه ی تمام استنلس استیل می باشد.روغن مصرفی طبق سیستم کنترل دمای روغن تعیین می گردد. دستگاه ذوب دارای پایه های قابل تنظیم می باشد.

• دستگاه بالابر دستگاه بسته بندی حجمی

دستگاه بالابر دستگاه بسته بندی مدل  Zمختص انتقال حبوبات و خشکبار به  دستگاه بسته بندی می باشد.کاسه های دستگاه بالابر دستگاه بسته بندی مدل Z از جنس پلی آمید و کاملاً بهداشتی بوده و جهت ظرفیتهای مختلف قابل تنظیم می باشد.

• دستگاه بسته بندی حجمی

دستگاه بسته بندی حجمی انواع محصولات مواد غذایی به صورت سه سردوخت انجام می دهد. دستگاه بسته بندی حجمی مجهز به لودسل و چشم الکترونیکی در قسمت بسته بندی بوده و کارکرد دستگاه با سیستم PLC می باشد. محصول توسط نوار نقاله به قسمت بسته بندی انتقال یافته و در بسته های ۲۵-۲۰ گرمی بسته بندی و سپس کارتن گذاری می شود و در انبار نگهداری تاجذب بازار مصرف شود .

• دستگاه تاریخ زن

دستگاه تاریخ زن قابلیت درج تاریخ تولید ، تاریخ انقضاو، سریال تولید و … را بر روی بسته بندی  پفک  را دارا می باشد. سیستم تاریخ زن به صورت حرارتی پنوماتیکی یا جت پرینتری می باشد .

13. دستگاه تزریق گاز ازت

دستگاه تزریق گاز ازت جهت تزریق گاز ازت در بسته های مواد غذایی مورد استفاده قرارمی گیرد. دستگاه تزریق گاز ازت در زمان دوخت لفافه بسته بندی تزریق گاز ازت را انجام داده و گاز ازت را به داخل بسته بعد از انجام مرحله مکش انجام می دهد. گاز ازت به دلیل خنثی بودن در بسته بندی پفک مورد استفاده قرار می گیرد که این گاز در بسته های پفک دو عمل را انجام می دهد اول اینکه از خرد شدن محتویات بسته جلوگیری میکند و دوم اینکه به علت خنثی بودن گاز ازت باعث حفظ تردی و شکنندگی پفک می شود.

14. دستگاه نوارنقاله جلو بسته بندی

دستگاه نوار نقاله جلو بسته بندی در انتهای خطوط بسته بندی قرار می گیرد و بسته ها را از پایین دستگاه بسته بندی به میز بسته بندی جهت کارتن گذاری منتقل می نماید.

تهیه و تنظیم : مهندس محسن طاهرسلطانی

بازدیدها: 70