روغن

فرآیند تولید روغن نباتی

یکی از پر مصرف ترین مواد غذایی روغن های نباتی هستند لذا بد نیست اطلاعاتی در زمینه خط تولید روغن نباتی و روش تولید این محصول داشته باشیم ، این مطلب برای آشنایی شما با خط تولید و کارخانه تولید روغن از دانه های گیاهی آماده شده است .

واژه ی روغن برای آن دسته از مایعات به کار می رود که با آب مخلوط نمی شوند و به دلیل آن که چگالی آنها کمتر از آب است، روی آب شناور می مانند. اصولاً روغن به چربی اطلاق می شود که در دمای اتاق معمولاً به حالت مایع باشد.

روغن ها هم همچون چربی ها متشکل از تری گلیسرید، مونوگلیسرید و مقداری هم دی گلیسرید می باشند. از آنجا که روغن حاوی مقدار زیادی چربی اشباع نشده است، در دمای اتاق مایع می باشد. اصل واژه روغن لاتین است. روغن ها انواع مختلف دارند. می توانند صنعتی بوده یا تنها برای مصارف خوراکی و پخت و پز مورد استفاده قرار گیرند. در این بخش به توضیح در مورد روغن های خوراکی که معمولاً برای پختن غذاها مورد استفاده قرار می گیرند، می پردازیم.

ساختار شیمیایی روغن ها و چربی ها :

روغن ها و چربی ها ترکیباتی غیر محلول در آب ، با منشا نباتی و حیوانی هستند ، که اکثرا شامل استرهای گلیسریل و اسیدهای چرب یا تری گلیسریدها هستند . از نظر ساختمانی تری گلیسریدها ، حاصل واکنش استری شدن سه ملکول اسید چرب با یک ملکول گلیسرول ( الکل سه ظرفیتی ) هستند .

تفاوت چربی ها و روغن ها بسته به ترکیب اسید چرب ساختار تری گلیسرید تشکیل دهنده آن ها است .

وجه تمایز خاصی بین روغن و چربی وجود ندارد ، ولی معمولا وقتی که ترکیب فوق به صورت مایع باشد ، آن را روغن نامیده و در صورتیکه به حالت جامد باشد ، به آن چربی گویند . جالب است بدانید که گلیسرول ( گلیسرسین) در سال ۱۷۸۳ توسط یک دارو ساز و شیمیدان سوئدی بنام شیل(Sheele ) هنگامیکه بر روی روغن زیتون تحقیقاتی انجام می داد ، کشف شد . نام گلیسرین از یک لغت یونانی به معنی شیرین کنندهگرفته شده است .

گلیسرول یک الکل سه ظرفیتی است که مشخصات آن به شرح زیر است :

 وزن ملکولی                                       M= 22.11

نقطه ذوب                                               Fp=20 °c

نقطه جوش                                   Bp(760)=290 °c

Bp(20)=182 °c

وزن مخصوص                                   d(40)=1.2611

ویسکوزیته                                           ۱۷۵۹٫۶ cp

 در حال حاضر مصرف گلیسرول در دنیا ۵۰۰ هزار تن در سال است ، که میزان قابل ملاحظه ای از آن در کارخانه های شیمیایی و داروسازی و مقدار ناچیزی از آن در صنایع غذایی ، دخانیات و صنعت پلاستیک کاربرد دارد .

جالب است بدانید که در طبیعت بیش از ۲۰۰ نوع اسید چرب شناخته شده ، که در ساختار روغن ها و چربی ها به کار رفته است .

اسیدهای چربی که در ساختمان چربیها وجود دارد و معمولاً تعداد کربن هایشان زوج است و به سه دسته تقسیممی شوند :

۱- اسیدهای چرب کوتاه زنجیر

۲- اسیدهای چرب متوسط زنجیر

۳- اسیدهای چرب دراز زنجیر

۱- اسیدهای چرب کوتاه زنجیر : معمولاً ۴ تا ۶ اتم کربن در ساختمان خود دارند و معمولاً فرٌار هستند .

 ۲- اسیدهای چرب متوسط زنجیر : معمولاً ۸ تا ۱۲ کربن در زنجیره خود دارند و در درجه حرارت آشپزخانه یا معمولی مایع هستند ، علی رغم اینکه از اسیدهای چرب اشباع شده درست شده اند .

۳- اسیدهای چرب دراز زنجیر : ۱۴ تا ۳۰ کربن دارند ولی چربیهای خوراکی بیشتر ۱۴ تا ۲۲ کربنی هستند . پس عاملی که روی حالت فیزیکی یا نقطه ذوب چربی اثر دارد طول زنجیره اسید چرب آن است که خیلی مهم است .

چنانکه می دانیم اسیدهای چرب را می توان به دو گروه اشباع شده و اشباع نشده تقسیم کرد .

اسیدهای چرب اشباع

اولین اسید چرب شناخته شده اسید بوتیریک است ، که نخستین بار در کره مشاهده شد . اسیدهای چرب اشباع با ۸ کربن در حرارت های معمولی مایع می باشند ، و در چربی شیر یافت می شوند . با افزایش تعداد کربن ها در ساختار ، اسیدهای چرب بصورت جامد در می آیند . همچنین با این افزایش نقطه ذوب ، وزن ملکولی و ویسکوزیته افزایش می یابد . اسیدهای چرب کاپریک ( C 10 )،مرستیک( C 14 ) و لوریک ( C 12 ) در روغن نارگیل و هسته خرما ( پالم: Palm) موجودند . میزان اسیدهای چرب پالمتیک (C 16 )و استئاریک    (C 18 ) موجود در چربی ها متفاوت است . روغن نخل یا Palm سرشار از اسید پالمتیک و بافت چربی حیوانی ( پیه ) سرشار از اسید استئاریک می باشد .

 در اینجا برای آنکه بدانیم چرا اصلاً باید روغن تصفیه شود به برخی از ناخالصی های روغن می پردازیم:

ناخالصی های عمده روغن ها:

 اسید های چرب آزاد:

میزان آن در دانه های روغنی متفاوت است میزان رطوبت دانه،مدت و نحوه ی نگه داری دانه قبل از روغن کشی بر میزان آن تاثیر می گذارد .

وجود آنزیم لیپاز موجود در خوشه ی پالم پس از جدا کردن از درخت به سرعت شروع به فعالیت نموده و میزان اسید های چرب آزاد آن در ساعت افزایش می یابد لذا خوشه های جدا شده را در فاصله ی زمانی کمتر از یک روز به واحد روغن کشی ارسال وبلافاصله توسط بخار مستقیم و تحت فشار آنزیم لیپاز را غیر فعال می کنند .

فسفاتید ها:

فسفاتید ها به مقدار کم وبیش در تمام روغن های نباتی وجود دارند؛فسفاتید ها را به دو دسته تقسیم می کنند :

فسفاتید های قابل حل در آب،که از نظر لیستین که ماده ی غذایی گران قیمت است ، با ارزشند.

فسفاتید های غیر قابل حل در آب( قابل حل در اسید )که فاقد ارزش می باشند .

میزان لیستین در روغن خام سویا ۱-۳ است . این ماده را بلافاصله پس از روغنکشی از روغن خام جدا  نموده و تصفیه می نمایند و به عنوان یک ماده ی با ارزش غذایی بالا و کاربرد گسترده در صنایع غذایی مختلف و با نام لیستین سویا به بازارهای جهانی عرضه می نمایند . اگر لیستین در روغن خام باقی بماند ناخالصی به حساب آمده و لازم است هزینه ایی شود تا از روغن جدا شود ؛ میزان لیستین در ذرت نیز قابل توجه بوده ، ولی لیستین روغن تخم پنبه به علت تیره رنگ بودن قابل عرضه به بازار نمی باشد.

مواد رنگی :

انواع و اقسام مواد رنگی در دانه های روغنی وجود دارد که مهمترین آنها کاروتنوئید ها هستند که تا کنون بیش از ۷۰ نوع از آنها شناخته شده است .

میزان رنگ کلروفیل موجود در دانه زیتون قابل توجه می باشد . بعضی از روغن ها نظیر کلزا (کانولا) دارای مقدار کمی رنگ کلروفیل می باشد . رنگ روغن پالم کاروتن می باشد که جداسازی آن از روغن مشکل می باشد.میزان مواد رنگی چربی های حیوانی و بعضی از دانه های روغنی نظیر هسته ی پالم و نارگیل بسیار کم می باشد.

آنتی اکسید ها :

روغن ها دارای انواع و اقسام آنتی اکسیدان ها می باشند.گوسپیول علی رغم آنکه یک ماده سمی است ، آنتی اکسیدان می باشد ، توکوفرول ( ویتامین E) در اکثر روغن ها به مقدار کم و بیش وجود دارد .

ویتامین ها :

مهمترین ویتامین ها در روغن هاA  و Eهستند ، زیرا از اقسام ویتامین های محلول در چربی هستند .
موم ها یا استرالکهای چرب سنگین :

میزان موم در بعضی از روغن ها نظیر آفتابگردان قابل توجه است.این مواد بیشتر در پوست تخم آفتابگردان وجود دارد که در روغن کشی مقداری موم وارد روغن خام می شود ؛ این مواد حالت کدری به روغن می دهند . موم را می توان با عمل سرد کردن در مراحل مختلف تصفیه از روغن جدا نمود .

مواد بو و طعم دار :

مهمترین این مواد آلدئیدها و ستن هاهستند ؛ که در روغن ها و چربی ها وجود دارند ؛ ویا احتمالاً از شکستن مولکول های روغن اکسید شده به وجود می آیند . این مواد باعث بو وطعم نامطلوب در روغن ها و چربی ها می شوند .

کربوهیدرات های بی رنگ :

مهم ترین کربوهیدرات موجود در روغن های خام ، اسکوالن می باشد ؛ این مواد در اولین مرحله ی تصفیه روغن خدا می شوند .

فلزات :

بعضی از فلزات نظیر آهن ممکن است در دانه های روغنی وجود داشته باشد و یا احتمالاً در مراحل وارد روغن می شود . وجود فلزات در مراحل فرآیند باعث مشکلاتی می شود که اولاً لازم است سعی گردد این فلزات مخصوصاً مس وارد روغن نشود و اگر وارد شود حتماً جدا شود.هدف از تصفیه روغن جداسازی ناخالصی های نا مطلوب است به طوری که کمترین آسیب به ناخالصی های مطلوب و مفید برسد ؛ ولی در هر حال نحوه ی تصفیه به گونه ایی است که کم وبیش به ناخالصی های مفید آسیب وارد می شود .

استرول ها :

ترکیبات گوناگونی از این خانواده در چربی ها و روغن ها وجود دارد به عنوان مثال کلسترول که در روغن های حیوانی موجود است ؛ در روغن های گیاهی نیز وجود دارد که میزان آن بسیار کم است لذا روغن گیاهی را فاقد کلسترول می دانند .

کلسترول

کلسترول یک ترکیب مشتق از چربی و یک ماده ضروری برای زندگی انسان بوده و در روغن های حیوانی ،پیه ،دنبه ،چربی گوشت و زرده تخم مرغ وجوددارد.

کلسترول خون شامل کلسترول تام ،کلسترول خوب و کلسترول بد می باشد .در صورتی که مقدارکلسترول بد در خون از حد مطلوب بالاتر رود سبب سختی عروق و آترواسکلروز گردیده و احتمال فشار خون و بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد .

روغن های گیاهی مایع به منظور شکل پذیری و پایداری بیشتر هیدروژنه کرده و در این فرآیند مقداری اسید های چرب ترانس تولید می شود .اسیدهای چرب ترانس میزان کلسترول بد خون را حتی بیشتر از اسیدهای چرب اشباع افزایش می دهند.

تأثیر چربیها بر سطح کلسترول خون افزایش سطح کلسترول درسرم خون خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش می دهد.کلسترول خون را می توان به وسیله کاهش منبع کلسترول در رژیم غذایی،افزایش مقدار فیبر در رژیم غذایی و استفاده از اسیدهای چرب غیر اشباع البته با کاهش اسید چرب اشباع .تحقیق Hegstedو سایر همکارانش که بر روی غذاهای چرب انجام گرفت حاکی از آن است که میرستیک اسیدبا ۱۴ کربن بدون باند غیر اشباع و برخی دیگر مثل پالمیتیک اسید با ۱۶ کربن بدون باند غیر اشباع سبب افزایش سطح کلسترول می شود.در حالی که اسید لینولئیک سطح کلسترول خون را کاهش می دهد.در حالی که برخی دیگر از اسیدهای چرب اشباع مانند اسید استئاریک و یا اسید چرب غیر اشباع اولئیک بر مقدار کلسترول خون تأثیری ندارد.در ادامه جدولی وجود دارد که به سطح کلسترول خون و مقدار چربیهای عمومی در رزیم غذایی مربوط است وقتی که ۱۰%کل کالری را شامل می شود.این مقدار مطابق است با ۲۰۰ کالری و۲۰۰۰ کالری غذایی که این مقدار تقریباً برابر ۲۲ گرم و یا اندکی کمتر از دو قاشق سوپ خوری چربی است. مقدار مقرر یا معین کلسترول بر حسب میلی گرم در ۱۰۰ گرم و اسید چرب درصدی از وزن محسوب می شود.دلتا TCکه توسط Hegstedمحاسبه شده است و مقدار آن نیز مساوی ۱۶ است تغییرات مجموع کلسترول را نشان می دهد.

Delta TC

Dietary cholesterol

Linoleic acid

Palmitic acid

Myristic acid

oil or fat

۱۸۰۶٫۷

۲۷۳

۲

۲۷

۱۱

Butter fat

۳۲۶٫۶-

۰

۲۲

۴

۰

Canola oil

۱۶۷۴٫۴

۰

۲

۹

۱۸

Coconut oil

۸۵۱٫۴-

۰

۵۸

۱۱

۰

Corn oil

۱۱۹۵٫۵-

۰

۷۳

۸

۰

Grape seed oil

۶۲۹٫۷

۷۷

۱۰

۲۶

۲

Lard

۸۸٫۶

۰

۱۰

۱۳

۰

Olive oil

۱۳۱۰٫۲-

۰

۷۸

۷

۰

Safflower oil*

۱۱۲۳٫۲-

۰

۶۸

۷

۰

Sunflower oil*

*Not high-oleic چربی های حیوانی و روغن های گرمسیری دارای مقدار زیاد میرستیک اسید و مقدار کم اسید لینولئیک است که سطح کلسترول را افزایش میدهد.همچنین از جدول بالا می توان چنین نتیجه گرفت که روغن هایی که اسید لینولئیک بالایی دارند مثل روغن دانۀ انگور،روغن آفتابگردان و روغن گلرنگ در صورتی که بخشی از رژیم غذایی را شامل شود می تواند در کاهش و یا تقلیل سطح کلسترول خون نقش مهمی را ایفا نماید.روغن گلرنگ با اسیداولئیک بالا و یا روغن گلرنگ تصفیه شده برای پخت غذا با دمای بالا(سرخ کردن)هیچ تأثیری بر کلسترول خون نداشته زیرا در این صورت اسیدهای چرب آن ترکیبی شبیه به روغن زیتون را دارد.روغن زیتون کاملا خنثی بر روی کلسترول دارد.وقتی که ما روغنی با اسید لینولئیک بالا را انتخاب می کنیم باید Label را به دقت مورد مطالعه قرار دهیم.کیفیت درروغن خامی که با استفاده از روش پرس استخراج شده باشد بسیار مناسب است واگر در مرحلۀ بسته بندی یا پر کنی از بطریهای شیشه ای تیره رنگ استفاده شود و با استفاده از نیروی جنبش گاز در مورد چنین روغنهایی توصیه می شود که بعد از روغن کشی در سرما نگهداری شود.Label در این گونه روغنها اصطلاحاتی مانند چربی غیر اشباع بالا و درصدی از لینو لئیک اسید را نیز نشان میدهد.اما در بعضی مواقع Label روغن نشان می دهد که حاوی اسید چرب تک غیر اشباع و یا رووغنی که اولئیک در Label یک روغن گلرنگ و یا روغن آفتابگردان قید چربی چند غیراشباع ضروری نمی باشد.Label یک ماده غذایی مانند روغن ما را راهنمایی می کند برای اینکه روغنی با کیفیت مناسب انتخاب نماییم.زیرا Label فهرستی از مقدار گرم اسیدهای چرب اشباع،چند غیر اشباع و تک غیر اشباع را فراهم می نماید.به طور قطع در یک رژیم غذایی باید مقدار اسیدهای چرب چند غیر اشباع حداقل ۳ برابر بیشتر از چربی تک غیر اشباع باشد.برای مثال در یک غذای قابل سرو ۱۴ گرمی ۳ گرم را چربی غیر اشباع و۹ گرم را چربی چند غیر اشباع تشکیل دهد.

روغنی که حداقل ۵ برابر آن چربی چند غیر اشباع نسبت به چربی تک غیر اشباع است مناسب نمی باشد.

روغن های خوراکی

روغن های خوراکی را معمولاً از چربی های نباتی یا حیوانی به دست می آورند. چربی های نباتی در دمای اتاق مایعند. این نوع روغن ها را اغلب از گیاهان، مغز میوه، دانه گیاه و… تهیه می کنند. البته اغلب چربی های حیوانی در دمای اتاق به حالت جامدند و بنابراین نمی توان آنها را جزو روغن به حساب آورد. اما برخی جانوران از جمله ماهی، وال و برخی از حیواناتی که در آب و هوای سرد زندگی می کنند، چربی بدنشان به حالت روغن مایع می باشد.

معمولاً از روغن برای سرخ کردن و پختن غذا استفاده می شود. گاهی به منظور نگهداری از مواد غذایی هم به آنها روغن می زنند.

روغن های نباتی

روغن های نباتی (گیاهی) را از گیاهان یا دانه ی آنها استخراج می کنند. برخی روغن های گیاهی از جمله روغن دانه شلغم روغنی یا روغن پنبه دانه، بدون انجام عملیات مخصوص بر روی آنها، برای مصرف انسان مناسب نیستند.

روغن های نباتی همچون دیگر انواع چربی، از استرهای گلیسرین و همچنین از مخلوط انواع مختلف اسید چرب تشکیل یافته اند. این روغن ها در آب حل نمی شوند، اما در برخی حلال های آلی، محلول هستند.

منبع روغن نباتی

معمولاً روغن های نباتی رایج را از دانه گیاهان زیر به دست می آورند:

دانه های روغنی

 دانه هایی که برای تولید روغن نباتی بکار می روند عبارتند از :

:: پنبه

:: شاهدانه

:: خردل

:: دانه شلغم روغنی

:: کانولا (نوع خاصی شلغم روغنی که میزان مواد سمی آنرا به حداقل رسانده اند)

:: کنجد

:: آفتاب گردان

:: کاجیره یا زرتک

:: دانه انگور

دیگر انواع روغن های نباتی

:: روغن بادام                                               :: روغن زیتون

:: روغن آووکادو                                            :: روغن نخل (که از میوه درخت نخل آفریقایی به دست می آید)

:: روغن ذرت                                              :: روغن بادام زمینی

:: روغن کرچک                                            :: روغن کدو تنبل

:: روغن پنبه دانه                                            :: روغن برنج

:: روغن نارگیل                                             :: روغن دانه سویا

:: روغن فندق                                               :: روغن گردو

از میان این روغن ها، اغلب افراد از روغن زیتون، روغن دانه آفتاب گردان و روغن نخل (که در دمای اتاق جامد است) برای تهیه غذاهای خود استفاده می نمایند.

فرایند تولید روغن نباتی

شماتیک تولید روغن را در زیر مشاهده می نمایید:

شماتیک خط تولید روغن نباتی

آماده سازی دانه ، Preparation

تمامی مراحل آماده سازی دانه روغنی در  ساختمان (Preparation) انجام می شود٬این ساختمان شامل پنج طبقه است و دستگاهای زیر درآن قرار دارند.

دستگاه توزین دانه ٬ مکنده های هوا ٬ آهن ربا ، دستگاه بوجاری ٬ دستگاه سنگ گیر ٬ دستگاه نرم کن دانه(کاندیشینر) ، خشگ کن سریع (جت درایر) ٬ دستگاه جدا کننده پوسته ٬ گرم کن هوا ٬دستگاه خرد کن دانه ،پرس پرک ساز(فلیکر) ، دیگ پخت(کوکر) ، پرس مارپیچ ،دستگاه آسیاب پوسته ،دستگاه لرد گیر ، مخزن جدا کننده روغن ، سیستم های کنترل و شیر های بخار

روغن کشی و پالایش روغن

این واحد از کلیه دانه های روغنی موجود از جمله پنبه تخم, سویا, آفتابگردان , کنجد , کلزا و گلرنگ روغن را استحصال می نماید. همچنین پس از جدا سازی روغن موجود در دانه های روغنی , متفرعات حاصل اعم از پوسته آفتابگردان و کنجاله نیز تولید شده که برای مصارف دام و طیور می باشد.

روش های استخراج روغن از دانه های روغنی

مازاد کارخانجات روغن کشی را که عبارت از باقیمانده جامد دانه های روغنی است ، اصطلاحاً کنجاله می نامند که غالباً به مصرف خوراک دام رسانیده می شوند.
استخراج روغن و تهیّه کنجاله از دانه های روغنی به روش های زیر انجام می پذیرند روش استخراج صنعتی از دانه های روغنی(oil seed) به چهار نوع می باشند:

الف – روش فشار غیر مداوم :
این روش شامل دو مرحله فشرده سازی پی در پی است که توسط دستگاه هیدرولیک انجام می گیرد چنانکنه ها از ۸۰-۶۰ درجه سانتیگراد تجاوز نمی کند و مدت زمان فشرده سازی ۶۰-۴۰ دقیقه است . در این روش که به “روش سرد” موسوم است ، دانه ها پخته نمی شوند و روغن کشی به صورت کامل صورت نمی پذیرد لذا کنجاله حاصله حاوی ۱۲-۶ درصد روغن باقیمانده خواهند بود

ب – روش فشار مداوم یا اکسپلر (expellere) :
که طی آن دانه ها ضمن تحت فشار قرار گرفتن در دستگاه مخصوص تا ۱۲۰-۹۰ درجه سانتیگراد حرارت می بینند و بخوبی پخته می گردند . روغن دانه ها بمیزان نسبتاً مناسب تری استخراج می شوند و کنجاله حاصله که بخوبی برشته شده است ، حاوی حدود ۴ درصد روغن است که اصطلاحاً کنجاله چرب خوانده می شود . مدت ایجاد فشار بر دانه ها در این روش که به “روش گرم” موسوم است ، از ۳ دقیقه تجاوز نمی نماید

ج – روش استخراج مداوم یا اکستراسیون (extraction) :
استخراج روغن در این روش توسط حلال های آلی نظیر “سولفور دو کربن” ، “بَنزن” و “اتر” در حرارت متوسط صورت می گیرد ولی متعاقباً ترکیب حلال و روغن حاصله را به مدت یکساعت با حرارت بیش از ۱۰۰ درجه سانتیگراد مواجه می سازند

د – روش استخراج غیر مداوم :
در این روش از حرارت کمتر از ۷۵ درجه سانتیگراد استفاده می گردد لذا دانه ها برشته نمی شوند و کنجاله حاصله کاملاً سفید خواهد بود و ارزش پروتئین موجود در آن بخوبی حفظ می گردد . بطور کلی کنجاله هایی که بروش های استخراجی تهیّه می گردند ، کمتر از ۰/۵ درصد روغن دارند و “کنجاله غیر چرب” نامیده می شوند . امروزه کنجاله هایی که بروش فشاری و بصورت ناقص حاصل می گردند ، در پایان مسیر فرآیند مجدداً تحت تأثیر حلال های شیمیایی برای تخلیه کامل روغن از آنها قرار می گیرند

حلال هگزان بر سلامتی افرادی که در معرض آن قرار می‌گیرند تاثیرات سوء دارد. تنفس مقادیر زیاد این ماده باعث بی حسی دست‌ها و پاها در اثر تضعیف ماهیچه‌ها در دست و پا می‌گردد. همچنین اگر افراد به طور پیوسته به مدت ۶ ماه تا یکسال در معرض هگزان قرار گیرند دست‌ها و پاهای آنها فلج می‌گردد.
نتایج حاصل از مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که حیواناتی که در معرض سطوح بالایی از هگزان در هوا قرار گرفته‌اند نشانه‌هایی از تخریب اعصاب آنها مشاهده شده است. همچنین مطالعات دیگر نشان‌دهنده آن است که مقادیر زیاد هگزان باعث صدمه به سلول‌های تشکیل دهنده اسپرم می‌گردد. اگر افراد در معرض مقادیر زیادی از هگزان قرار گیرند این ماده در اوره (ادرار) این افراد قابل مشاهده می‌باشد. پزشک مخصوص افراد می‌تواند نمونه‌هایی از اوره آنها را به یک آزمایشگاه ویژه بفرستد که این تست می‌تواند فقط مقادیری از  هگزان را که فرد در معرض آنها قرار گرفته است در طی ۲ یا ۳ روز آزمایش مشخص کند.

هگزان یک ترکیب شیمیایی است که از نفت خام به دست می‌آید. این ماده در حالت خالص مایعی بی رنگ با بویی نامطبوع می‌باشد که بسیار قابل اشتعال بوده و بخارات آن قابل انفجار است.
هگزان خالص در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. هگزان بیشتر در صنایع با ترکیبات شیمیایی مشابه خود که حلال‌های آلی می‌باشند مورد استفاده قرار گرفته و استفاده اصلی آن به عنوان حلال برای استخراج روغن گیاهی از دانه‌هایی شبیه سویا است.
این حلال‌ها همچنین به عنوان عامل‌های پاک کننده در صنایع چاپ، منسوجات، آرایشی و تزیینی مورد استفاده می‌باشد.

هگزان چگونه وارد محیط زیست می‌گردد؟

هگزان به وسیله کارخانجاتی که مصرف کننده آن هستند وارد محیط زیست می‌گردد.
با شکستن ظروفی که دارای هگزان هستند این ماده به آسانی تبخیر و وارد محیط زیست می‌گردد.
هگزان به مقدار کمی در آب حل می‌شود.
بیشتر هگزانی که در آب حل می‌گردد به سطح آب آمده، تبخیر گشته و وارد محیط زیست می‌گردد.
در صورتی که  هگزان بر روی زمین بریزد قبل از آنکه به خاک نفوذ کند تبخیر گشته و وارد محیط زیست می‌گردد.

واحد تصفیه خانه

صمغ گیری(خلط گیری):

پس از گرفتن ناخالصی هایی که به طور مکانیکی همراه روغن خام شده اند . اولین مرحله در تصفیه روغن خام صمغ گیری و مواد خلطی است که قسمتی به صورت امولسیون و برخی هم به صورت محلول در آب وجود دارد .

صمغ ها به دو دسته محلول در آب و نا محلول در آب تقسیم می شوند و قبل از هر عملی باید مورد توجه قرار گیرند ؛ این مواد معمولاً فسفریتهای کلسیم(Ca) و منیزیم(Mg) هستند که در صورت باقی ماندن در روغن پس از تصفیه روغن نیز رنگ بوی نامطلوبی در روغن ایجاد می کند ؛ صمغ های محلول در آب توسط آبزنی به راحتی جداسازی می شوند اما صمغ های نامحلول در آب باید ابتدا توسط اسید سولفوریک یا اسید کلریدریک شکسته شوند تا قابلیت انحلال در آب را پیدا کنند . از نظر تئوری عمل جمع آوری و ته نشینی صمغ ها به وسیله ی افزایش آب و اسید قابل انجام است . بیشتر روغن ها دارای۰٫۵ -۲  درصد صمغ هستند،البته روغن سویا دارای صمغ بیشتری است.

در جریان عمل خلط گیری مواد خلطی که به طور عمده پروتئین ها و ضمناً هیدارات های کربن به وسیله ی افزودن الکترولیت مناسب منعقد جدا می شود . فسفاتید ها و بخشی از مواد خلطی گرفته می شوند روش متداول قدیمی که در آن روغن خام را با اسید سولفوریک غلیظ عمل می کردند امروزه دیگر برای روغن های خوراکی به کار برده نمی شود .

معمولاً از صمغ جدا شده برای تهیه لیستین استفاده می کنند ؛ در روغن های پر فسفاتید مانند روغن مذاب ممکن است رسوب هیدراتاسیون به عنوان لیستین استفاده شود ؛ این رسوب هیدراتاسیون لیستین خام نامیده می شود.می توان به وسیله ی شستشو با آب جدا کرده که مختصر روغن خنثی را که در دهنگام خلط گیری با آن همراه می شود به کمک اسیدیفته کردن باز یافت . این عمل را غالباً روی رسوب هیدراتاسیون و محلول صابون که در جریان خنثی کردن روغن حاصل می شود ، یکجا انجام می شود. معمولاً از صمغ های جدا شده برای تهیه لیستین استفاده می کنند . اگر مقدار صمغ جدا شده با توجه به ظرفیت کارخانه کم باشد معمولاً صمغ را به کنجاله ی خروجی اضافه نموده و ارزش غذایی کنجاله را بالا می برند .

تمام روغن هایی را که بعدا هیدروژنه می شوند باید خوب خلط گیری کرده زیرا در غیر اینصورت کاتالیزورهای هیدروژناسیون سریعا بی اثر می شوند بنابراین بطور خلاصه در عمل کردن مقدماتی روغنهای نباتی مواد خلط و فسفاتیدها ، هم چنین فسفوآمینو لیپیدها و در ضمن مواد معدنی همراه روغن برطرف می شوند در نتیجه روغن زلالی به دست می آید . چون شرایط عمل مقدماتی خیلی ملایم است تغییری در تری گلیسریدهای روغن پدید نمی آید . اگر روش کار درست باشد . ضایعاتی که در نتیجه از دست گرفتن چربی خنثی با خلط حاصل می شود زیاد نخواهد بود .البته اگر میزان صمغ قابل توجه باشد ، آن را تصفیه نموده و رطوبت ناخالصی های آن را جدا می کنند . محصول نهایی را در بشکه های ۲۰۰ لیتری بسته بندی می کنند و تحت عنوان لیستین سویا به بازار جهانی عرضه می کنند . روغن خام در مبدل حرارتی ابتدا به دمای۹۰c می رسد . سپس وارد میکسریک شده به آن اسیدسولفوریک یا اسید سیتریک اضافه می شود .

البته صمغ گیری ترجیحا در دمای ۸۰- ۹۰c انجام می گیرد . حرارتهای بالا سبب می شود که  ته نشینی به طور کامل انجام نشود . در درجه حرارتهای پایین تر هم به دلیل اینکه ویسکوزیته بالاست ، جداسازی خوب صورت نمی گیرد . برای جلوگیری از چسباندن صمغ ها به سپراتور مقداری آب به صورت پاشش اضافه می شود ، مخلوط در این میکسر ۲۰ دقیقه هم زده می شود.اگر روغن خام از دانه پنبه دانه استحصال شده باشد ، اسید کمتری لازم است از اسیدفسفریک خوراکی برای جداسازی و صمغ ها استفاده می شود .

خط خنثی سازی روغن:  (Neutralization)

اولین مرحله عملیات تصفیه روغن عمل خنثی سازی می باشد که صمغ و اسید های چرب آزاد شده روغن طی فرایند خاصی با استفاده از چند دستگاه سانتریفوژ و تجهیزات مربوطه از روغن جدا می شود.

خط رنگبری: (Bleaching)

رنگهای موجود در روغن شامل کاروتنوئیدها ، کلروفیل ها و کاروتن ها می باشد . روغن بعد از عملیات خنثی سازی ,شستشو و خشک کردن وارد خط رنگبری می شود. در این واحد با استفاده از خاک رنگبری, روغن بیرنگ می شود و خاک رنگبری شده توسط فیلتر از روغن جدا می گردد.

روش های رنگ بری شامل :

الف ) روش جذب سطحی :

از موادی که دارای سطوح فعال برای رنگدانه ها هستند استفاده می شود از این دسته می توان

خاک های رنگبر و ذغال فعال را نام برد . این فعال ها و رنگبرها باید بگونه ای باشند که علاوه بر جذب رنگدانه ها بر روی خود روغن اثر نامطلوب نداشته باشند.

ب ) روش شیمیایی :

در این روش مواد رنگی را با اکسیداسیون از بین برده و یا آنها را به ترکیبات بی رنگ تبدیل می کنند.

ج ) روش های حرارتی :

حرارت علاوه بر افزایش مقدار جذب سطحی مواد بی رنگ کننده قدرت ترکیب آنها را نیز با مواد رنگی افزایش می دهد و در فرآیند بی رنگ سازی کاروتنوئیدها مؤثر است .

ه ) روش استخراج :

برای استخراج مواد رنگی می توان از عمل خنثی کردن استفاده کرد. رایج ترین، با صرفه ترین ،

کم خطرترین و ساده ترین روشی برای بی رنگ کردن استفاده از خاکهای بی رنگ کننده است .

مواد جاذب که از آن ها جهت بی رنگ کردن چربیها و روغن ها استفاده می شود غالبا از مواد طبیعی شامل خاکهای اسیدی فعال، سیلیکاتهای هیدراته آلومینیوم ونیز مقدار کمی ذغال ( فعال ) اکتیو می باشند .

این مواد به واسطه دارابودن قدرت جذب سطحی علاوه بر جذب ترکیبات رنگی سایر مواد کلوئیدی ومحلول در روغن ها مثل صمغها و رزین ها و مواد حاصل از تجزیه ترکیبات را نیز جذب می کنند .

مقدار خاک مصرفی و نیز نوع آن در بیرنگ کردن به نوع روغن و مقدار رنگ آن بستگی دارد .

خاکهای رنگ بر از نظر ساختمان شیمیایی مجموعه ای از سیلیکاتهای گوناگون هستند . ترکیب اصلی آن ها شامل Sio2 و AL2O3 بوده و نیز در اتصالات شیمیایی آن ها مولکول آب ، اکسیدهای Mg , Ca و  Fe وجود دارند ، که گمان می شود که تأثیر چندانی در رنگبری ندارد. از معمول ترین خاکهای رنگ  بر تجاری می توان نونسیل ، اکسیل ، فارندکوست ، لکدویت ، نوترول ، فیلترول و خاکهای فلورید را نام برد .

عمل بی رنگ سازی در راکتورهای تحت خلأ و در حرارت بالا انجام می شود این قسمت شامل سه راکتور می باشد که میزان خلأ در آنها ۵۵۰m.mHg میلیمتر جیوه می باشد. در این مخازن توسط کویل های حرارتی درجه حرارت روغن به ۹۰-۱۳۰درجه سانتی گراد می رسد و میزان ۲-۱ درصد خاک تونسیل به همراه خاک کمک صافی به روغن اضافه می شود و به مدت  ۲۰-۴۰دقیقه توسط هم زنها  مخلوط می شوند هر راکتور ۱۸ تن ظرفیت دارد و عمل بی رنگ سازی حدود ۲ ساعت طول می کشد.

به ازاء هر بچ ۱۸ تنی  ۷۵ kg کیلوگرم خاک تونسیل و ۸ کیلوگرم خاک کمک صافی اضافه می شود و به مدت ۲۰-۴۰دقیقه به هم زده می شود. سپس دما را تا ۵۰ درجه کاهش می دهند و روغن را وارد فیلتر پرس ها می کنند .

فیلتر پرس ها از ۲۰ صفحه موازی که کنار هم قرار گرفته تشکیل شده است. که هر صفحه شامل یک کاغذ صافی و پارچه است. که یک در میان این پارچه ها و کاغذهای صافی قرار گرفته اند. در مرحله تمیزکردن فیلتر پرسها کاغذها را دور می اندازند ولی پارچه ها شسته می شود و مورد استفاده قرار می گیرد .

این فیلترها خاک ، صابون و مواد اضاف روغن را می گیرد این فیلترها پس از ۳بچ کاری باید جدا شده و تمیز شوند در غیر اینصورت راندمان کاهش پیدا می کند. هرچه ذرات خاک ریزتر باشد مساحت سطح آن ها بیشتر است و رنگبری بهتری انجام می شود .

در عمل برای افزایش راندمان کاری از یک خاک کمک صافی با نام تجاری های فلو استفاده می شود . استفاده از این خاک کمک صافی راندمان فیلتر و مدت زمان استفاده از آنرا افزایش می دهد رنگبری به هر دو روش مداوم و ناپیوسته است. در کارخانه نازگل از روش Intermix استفاده می شود. وجود خلأ در بی رنگ سازی سبب مقاومت بالاتر روغن در برابر اکسیداسیون و سوختن خواهد شد .

دو روش عمده رنگبری به صورت زیر هستند:

روش مداوم بی رنگ کردن:

روغن خنثی شده از مخزن روغن خنثی با درجه حرارت ۱۳۰ درجه فارانهایت (۵۵ درجه سانتی گراد) و از طرف دیگر به تدریج خاک بی رنگ کننده توسط یک تغذیه کننده با دور متغیر به مخزن اختلاط خاک و روغن انتقال داده می شود، مخلوط به صورت دو غاب در می آید. دستگاه بی رنگ کننده دو طبقه بوده و تحت خلأ می باشد. دو غاب به قسمت فوقانی بی رنگ کننده پمپ می شود .

مخلوط روغن و خاک با رطوبت کم از انتهای طبقه اول خارج گردیده و توسط پمپ از یک مبدل حرارتی عبور داده می شود و درجه حرارت به ۲۳۰ درجه فارانهایت (۱۱۰ درجه سانتی گراد) افزایش داده می شود.

مخلوط با این درجه حرارت وارد قسمت تحتانی بی رنگ کننده می شود در این قسمت مخلوط حدود ۱۵-۲۰دقیقه می ماند و سپس وارد دو فیلتر پرس می شود فیلتر پرس سوم به عنوان یدک می باشد . روغن خروجی از فیلتر را چون هنوز درجه حرارت آن بالاست لذا روغن صاف شده را توسط آب سرد و خنک نمود و درجه حرارت را برای ذخیره سازی به ۱۳۰۰F کاهش می دهند.

روش بی رنگ کردن غیر مداوم :

ابتدا روغن را تحت خلأ گرم می کنند تا هوا و آب موجود در روغن خارج می گردد و روغن کاملا خشک شود ( درجه حرارت ۷۰- ۸۰  درجه سانتی گراد) سپس از بالای مخزن بی رنگ کننده مقدار خنک بی رنگ کننده با رطوبت مناسب وارد روغن می شود .

گرم کردن را تا درجه حرارت ۱۱۰ درجه سانتی گراد ادامه می دهند ۱۵-۲۰دقیقه مخلوط را به فیلتر پرس می فرستند در بی رنگ کردن روغن های دارای کاروتن به علت ناپایداری این رنگ در مقابل حرارت علاوه بر افزایش خاک بی رنگ کننده به مقدار مناسب درجه حرارت و گاهی به بیش از  ۱۵۰درجه سانتی گراد می رسانند .

 خط تولید روغن نباتی

خطوط بوگیری: (Dedorizing)

این مرحله شامل دستگاههای بوگیری می باشند که وظیفه بوگیری و حذف برخی مواد که بایستی از روغن جدا شوند را بر عهده دارد.

آخرین مرحله تصفیه روغن مرحله بی بوسازی است. در این مرحله بو و مزه نامطلوب روغن حذف می شود. مواد ایجاد کننده بو و طعم عمدتا لاکتونها ، کتون ها آلدئیدها و اسیدهای چرب آزاد هستند.

اسیدهای چرب C4تا C6 مزه تند ولی اسیدهای چرب  C6مزه کهنگی و صابون در روغن ایجاد می کند.

به خاطر اختلافی که از نظر فراریت بین گلیسریدها و مواد ایجاد کننده طعم و بوی روغن وجود دارد می توان عملیات بی بوسازی را با بخار داغ انجام داد.

در روش های جدید بخارزدن همراه خلاء انجام می شود و درجه حرارت هم بالا است. همزمان با گرفتن طعم و بوی روغن تقریبا کلیه اسیدهای چرب آزاد باقی مانده در روغن هم جدا می شوند. روغن های اکسیده نیز در جریان بی بوسازی روغن ها شکسته می شود و جدا می شوند .

روش غیر مداوم : بی بو کننده از یک تانک استوانه ای یک جداره که هر دو انتهای آن عدسی شکل است، تشکیل شده است. بدنه بی بوکننده جوشکاری شده است ارتفاع حدود ۲ برابر قطر آن است. فضای خالی مخزن در حدود فضای روغن می باشد .

فضای خالی به منظور جلوگیری از خروج روغن به همراه بخار می باشد تزریق بخار مستقیم سبب پاشیدن روغن می گردد که جهت جلوگیری از خروج کلاهکی در فضای خالی نصب می کنند .

جهت افزایش راندمان بخار مصرفی تلاش می شود که بخار به دو صورت پودر وارد روغن شود والا مقداری از بخار تلف خواهد شد در داخل مخزن بی بوکننده مارپیچ های برای گرم کردن روغن توسط بخار آب یا روغن های معدنی وسرد کردن در خلاء قوی انجام می شود .

این نوع بی بوکننده برای ظرفیت های پایین طراحی می شود. جنس بی بوکننده برای ظرفیت های پایین طراحی می شود. جنس بی بوکننده سیستم های قدیمی آهنی می باشد. از دیدگاه کیفی دراین روش دو مشکل عمده وجود دارد که عبارتند از :

:: آهنی بودن مخزن که عاملی است برای پروکسیدان.

:: یک جداره بودن مخزن که اگر احتمالا سوراخی ایجاد شود، هوا مستقیما به روغن وارد شده باعث سوختن آن می شود.

روش نیمه مدوام: بی بو کننده از یک استوانه با صول زیاد ساخته شده است که در داخل آن بسته به نوع طرح از ۳ تا ۵ سینی فولاد زنگ نزن قرار دارد،که به این بی بو کننده اصطلاحاً دو جداره می گویند .

ارتفاع روغن در سینی بسته به ظرفیت دستگاه تا متر است و زمان نگهداری ۲۰ تا ۳۰ دیقیقه است وسپس روغن از مخزن اندازه گیر به میزان معین وارد سینی اول می شود .

روغن در این سینی توسط روغن سینی چهارم که روغن آن بی بو شده است به طور مستقیم گرم میشود،با این عمل هوای موجود در روغن سینی اول جدا می شود .در سینی دوم روغن توسط بخار غیر مستفیم و گاهی توسط روغن های معدنی گرم می شود وبه درجه حرارت مورد نظر میرسد در سینی سوم عمل بی بو کردن توسط تزریق بخار مستقیم می شود سینی چهارم به منظور بازیابی حرارت است و در سینی پنجم عمل سرد کردن روغن توسط آب انجام می شود.

بین سینی ها شیر های خودکار وجود دارد.روغن ابتدا از سینی ۵ خارج و کاملاً تخلیه می شود.سپس شیر خودکار بین ۴ و ۵ باز می شود و روغن کلاً از سینی ۴ به ۵ وارد می شود،سپس شیر بین سینی ۳و ۴ باز می شود و همین ادامه پیدا می یابد .

این بی بو کنننده برای کارخانه هایی طراحی شده است که در طول روز چند نوع روغن بی بو می کنند و نمی خواهند روغن باهم مخلوط شوند .

در این روش سه مشکل عمده کیفی در روش پچ مرتفع شده است.روش بی بو کننده ی دو جداره مداوم بیشتر برای خطوطی طراحی شده است که از یک نوع روغن استفاده می کنند .

طرح های دیگر بی بو کردن وجود دارد و اخیراً با رفع مشکلات سوراخ شدن بدنه بی بو کننده ، سینی ها از جنس فولاد زنگ نزن می باشد .

در بخش بی بو سازی یک مرحله بنام cooler دارد که دمای روغن را تا دمای ۶۰-۸۰ درجه ی  سانتی گراد پایین می آورد و سپس به روغن مواد افزودنی از جمله اسید سیتریک،آنتی اکسیدان و بتاکاروتن و ویتامین A و E  را به روغن اضافه می کنند .

خط وینترایزر: (Winterization)

هدف از این عملیات حذف تری گلیسرید های سنگین خوراکی می باشد که در دماهای نگهداری پایین (درجه حرارت یخچال) سبب کدر شدن رنگ روغن مایع آفتابگردان می شود.

 خط تولید روغن نباتی

واحد هیدروژناسیون و پست بلیچ

خط هیدروژیناسیون(Hydrogenation)

در این مرحله روغن مایع هیدروژنه می گردد تا روغن جامد تهیه گردد.

روغنهای مایع دارای پیوندهای دوگانه یا سه گانه می باشند و بالاصطلاح سیر نشده هستند. برای اینکه آنها را به صورت جامد درآورندآنها را به صورت اشباع در می آورند، یعنی تمام پیوندهای دوگانه را به پیوند یک گانه تبدیل می کنند. برای اینکار آنها را هیدروژندار می کنند، یعنی به هر پیوند اضافه، دو اتم هیدروژن متصل می نمایند. هیدروژن دار کردن به صورت واکنش آلکن های درون روغن با گاز هیدروژن H2 در حضور یک کاتالیزور انجام می گیرد. اما هیدروژن دار کردن کاتالیزوری به دو صورت است، ۱) استفاده از کاتالیزورهای همگن ۲) استفاده از کاتالیزورهای ناهمگن. هیدروژن دار شدن ناهمگن روشی کلاسیک است و هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. کاتالیزور، فلزی است که به ذرات ریز تقسیم شده است و معمولا” پلاتین، پالادیم یا نیکل می باشد. محلولی از آلکن تحت فشار کم از گاز هیدروژن در حضور مقدار کمی از کاتالیزور به هم زده می شود، واکنش به سرعت و به نرمی انجام می گیرد. وقتی واکنش کامل شد، محلول محصول سیر شده را به سادگی با صاف کردن از کاتالیزور فلزی نامحلول جدا می کنند.

در صنعت برای هیدروژناسیون روغن ها از واکنش روغن با گاز هیدروژن در حضور کاتالیست نیکل استفاده می شود. گاز هیدروژن مصرفی باید درصد خلوص بالایی داشته باشد .

روشهای تولید گاز هیدروژن :

۱- تماس آهن گداخته با بخار آب

۲- الکترولیز

۳- شکستن گاز شهری

جهت تولید گاز هیدروژن در این کارخانه از یک واحد الکترولیز استفاده می شود.روغن در مولکول خود در قسمت اسید چرب حاوی باندهای اشباع نشده است هرقدر طول زنجیره اسید چرب و باندهای غیراشباع آن بالاتر باشد نقطه ذوب روغن افزایش می یابد.

در اثر هیدروژناسیون روغن ها باندهای مضاعف، کاهش یافته نقطه ذوب روغن افزایش می یابد.

هیدروژناسیونی زمانی انجام می شود که شرایط مهیا باشد که شامل روغن مایع ، گاز، هیدروژن و کاتالیست جامد فلزی می باشد.

معمولا از کاتالیست نیکل استفاده می شود ولی گاها از مس یا آلومینیوم برای فعالیت بالاتر آن استفاده می شود عمل هم زدن به منظور حل کردن بهتر هیدروژن در روغن و تماس دائم روغن با کاتالیست صورت می گیرد. در هیدروژناسیون رنگدانه های کاروتنوئیدی هم کاهش می یابد .

از عوامل مؤثر در هیدروژناسیون غلظت کاتالیست، فشار ، خلوص گاز هیدروژن شدت بهم زدن مخلوط و نوع روغن را می توان نام برد. در این کارخانه ۵ مخزن ۱۵ تنی برای هیدروژناسیون وجود دارد که روغن حاصل از بخش بی رنگ سازی وارد مخزن ها می شود و دمای آن را تاحدود۱۲۰-۱۷۰ درجه سانتی گراد بالا می برند که این عمل توسط کویل های داخل مخازن و بخار داخل آنها انجام می شود .

هیدروژناسیون در مراحل مختلف انجام می گیرد :

مرحله اول : پمپاژ روغن خنثی و بی رنگ شده از مخزن مربوطه به داخل کنورتور، راه اندازی بهمزن ، ایجاد خلاء جهت خروج هوا و احتمالا رطوبت موجود در روغن، بازکردن شیربخار و پیچ گرم کن جهت افزایش درجه حرارت.

مرحله دوم : وقتی درجه حرارت روغن به نقطه شروع هیدروژناسیون رسید، توسط خلاء داخل کنورتور، محلول کاتالیست در روغن را به داخل کنورتور می کشند و این عمل با باز و بسته کردن شیر مربوطه انجام می گیرد.

مرحله سوم : بستن شیر بخار گرم کن، بستن شیر خلاء ، بازکردن شیر ورودی هیدروژن و تنظیم فشار ورودی هیدروژن .

هیدروژن به زیر پروانه وارد می شود و در روغن پخش می شود و ضمن حرکت به سمت بالای کنورتور با روغن ترکیب می شود. قسمتی از هیدرون که با روغن ترکیب نشده است در بالای کنورتور جمع می شود.

ارتفاع روغن در داخل کنورتور در حدی است که پس از گرم شدن به وسط پروانه بالایی می رسد. هدف این است که ضمن بهم زدن روغن، قسمتی از روغن در بالای مخزن پخش شود و هیدروژن موجود در فضای خالی را با خود به داخل روغن برگرداند .

اگر گاز هیدروژن دارای ناخالصی باشد و یا ناخالصی در جریان هیدروژناسیون ایجاد شود این مواد باعث کندی سرعت هیدروژناسیون می شود که گهگاهی گازهای جمع شده در بالای مخزن را به هوا می دهند .

فعل و انفعال هیدروژن گرمازا است لذا رد جریان هیدروژناسیون به ازاء کاهش هر عدد یدی حدود ۱٫۶-۱٫۷ درجه سانتی گراد به درجه حرارت روغن اضافه می شود اگر درجه حرارت روغن بیش از میزان درجه حرارت نهایی هیدروژناسیون باشد با آب سرد درجه حرارت روغن را تنظیم می کنند .

جهت صرفه جویی در طراحی معمولا از همان مارپیچ بخار برای سردکردن با آب نیز استفاده می شود. هیدروژناسیون جهت رسیدن به نقطه ذوب اندیس یدی مشخص ادامه داده می شود. جهت تسریع در روش آزمون به منظور کنترل هیدروژناسیون از دستگاه رفراکتومتر استفاده می شود .

مرحله چهارم : بستن شیر هیدروژناسیون ، ایجاد سیستم خلاء و بازکردن شیر آب سرد جهت سردکردن روغن.

مرحله پنجم : شکستن خلاء بستن شیر آب سرد، پمپاژ روغن به فیلتر پرس جهت جداسازی نیکل مصرف شده از روغن و در نهایت متوقف نمودن بهم زدن.

جهت جداسازی بهینه کاتالیست در فیلتر پرس ، ابتدا در یک مخزن خاک کمک صافی را با روغن مخلوط نموده و از فیلتر پرس می گذارنند تا روکشی روی صافی ایجاد می کند .

خط تولید روغن نباتی

خط اینتر استریفیکاسیون : (Interesterification)

از این خط جهت تولید روغن های خاص از جمله روغن بدون ایزومرترانس استفاده می گردد.

خط پست بلیچ: (Post Bleaching)

در این مرحله فلزات سنگین از جمله نیکل که بعد از مرحله هیدروژناسیون در روغن باقی مانده است حذف می شود.

مخازن روغن تصفیه شده:

بعد از کامل شدن عملیات تصفیه, روغن به این مخازن منتقل می گردد. روغن از این مخازن جهت عملیات پر کنی و بسته بندی به سالن اصلی منتقل می شود.

پر کنی و بسته بندی ها:

در این واحد با استفاده از دستگاههای تمام اتوماتیک روغن در حجم های مختلف بسته بندی و آماده ای فروش می شود.

 خط پرکن روغن نباتی

Review Overview

User Rating: 3.95 ( 9 votes)

بازدیدها: 60

About Fooda

وبسایت فودا، ﮐﺎﻣﻠﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﻠﻮﺩ ﺭﺍﯾﮕﺎﻥ ﮔﺰﺍﺭﺷﮑﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻩ و تهیه ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮐﺎﺭﺁﻣﻮﺯﯼ، پروژه اصول طراحی ، گزارش عملیات صنایع غذایی ، ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺳﻤﯿﻨﺎﺭ، کاربینی ، ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯾﺎﻥ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻏﺬﺍﯾﯽ foodvar@yahoo.com ﺑﺎ ﺗﺸﮑﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺎﯾﺖ

Check Also

روغن زیتون

فرآيند توليد روغن زيتون

روغن با روش هاي مختلف که عمدتا فيزيکي است از زيتون استخراج و باقيمانده اي به جا مي ماند که  تا 8 درصد روغن داشته و توسط حلال که معمولا هگزان است روغن کشي و روغن حاصل، روغن تفاله ناميده مي شود

4 comments

  1. سلام روزتون بخیر ممنون از مطالب ارزشمند و ارزنده ای که قرار دادید برایم بسیار کارساز بود

  2. سلام.ممنون .خیلی خوب بود.از دست اندرکاران وبسایت به
    این خوبی سپاسگزارم

  3. فرحناز ایزدی

    تو زمینه ای که فعالیت میکنید
    جزو بهترین سایت ها هستید.

  4. محمد حسن زاده سبلوئی

    سلام
    ممنون از شما میخواستم پیشنهاد کنم که برای بی بو کردن و بیرنگ کردن این روغنها خود را به زحمت نیاندازید تا برای مردم با بوئیدن آن ثابت شود که روغن طبیعی اند و پارافین ندارند در صورتی که چنین شود همه مردم از همین روغنها با طیب خاطر استفاده میکنند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *